پوسیدگی دندان نوزاد با شیشه شیر
هر چند دندان های شیری موقتی هستند، اما از اهمیت ویژه ای برخوردار هستند و هنوز هم مستعد ایجاد حفره و پوسیدگی هستند. کودکان برای جویدن غذا، حرف زدن، و داشتن لبخندی زیبا به دندان های محکم و سالم نیاز دارند. علاوه بر این، سالم بودن دندان های شیری می تواند کمک کند دندان های دائم نیز به درستی رشد کنند. به همین دلیل مهم است کودک مراقبت از دندان های شیری را خیلی زود آغاز کند.
چه عواملی موجب پوسیدگی دندان شیری نوزادان می شوند؟
پوسیدگی دندان کودکان با شیشه شیر که معمولاً بیشتر در دندان های جلوی فک بالا رخ می دهد، در نتیجه قرار گرفتن طولانی مدت دندان های شیری کودکان در معرض مایعات حاوی قند اتفاق می افتد. از جمله این مایعات می توان به شیر مادر، شیر خشک، آبمیوه، سودا، و دیگر نوشیدنی های شیرین اشاره کرد. قند موجود در این مایعات اطراف دندان های شیری و لثه ها انباشته می شود، که باعث می شوند باکتری هایی که موجب ایجاد پلاک می شوند از آنها تغذیه کنند. هرگاه کودک شما مایعات شیرین مصرف می کند، اسید موجود در آن به دندان ها و لثه ها حمله می کند. پس از حملات متعدد، پوسیدگی دندان ها آغاز خواهد شد.
این شرایط در نوزادان شیرخواری که عادت دارند به طور طولانی تغذیه کنند، یا در کودکانی که پستانک آنها مدام به عسل، شکر یا شربت قند آغشته است نیز مشاهده می شود. مایعات شیرینی که روی دندان ها باقی می مانند احتمال ایجاد حفره های دندان، در حالی که کودک خواب است را افزایش می دهند.
علاوه بر مواردی که در بالا ذکر شد، پوسیدگی دندان بیماری است که می تواند با انتقال باکتری هایی که موجب پوسیدگی و کرم خوردگی دندان می شوند، از مادر (یا فردی که از او مراقبت می کند) به نوزاد بروز یابد. این باکتری ها از طریق بزاق دهان منتقل می شوند. وقتی مادر قاشق غذای کودک را برای تست مزه یا دمای آن داخل دهان می گذارد، یا پستانک او را با دهان خود تمیز می کند، باکتری های دهان مادر به کودک منتقل می شوند.
اگر نوزاد یا کودک نوپای شما به اندازه کافی فلوراید دریافت نکند، ممکن است خطر پوسیدگی دندان ها در او افزایش یابد. خبر خوب اینکه این پوسیدگی ها قابل پیشگیری هستند.
چگونه می توان از پوسیدگی دندان کودک با شیشه شیر جلوگیری کرد؟
- اول اینکه، هرگز اجازه ندهید کودک در حالی که شیشه شیر حاوی شیر خشک، آبمیوه، یا دیگر مایعات شیرین را در دهان دارد به خواب برود. دوم اینکه، حتماً لثه های کودک را یک مرتبه در طول روز تمیز کنید و ماساژ دهید تا به حفظ سلامت دندان ها و رشد دندان های او کمک کنید. یک گاز استریل یا دستمال تمیز را دور انگشت خود بپیچید و آن را به آرامی روی لثه ها و بافت های اطراف دندان ماساژ دهید.
- از پر کردن شیشه شیر با مایعات شیرین مانند آب قند، آبمیوه یا نوشیدنی های بدون الکل خودداری کنید. به جای آن از شیر خشک، شیر مادر، یا شیر پاستوریزه استفاده کنید.
- نوزاد باید خوردن شیر را قبل از رفتن به خواب به پایان برساند.
- در صورتی که کودک از پستانک استفاده می کند، به او پستانک تمیز بدهید و از آغشته کردن آن به شکر یا عسل خودداری کنید.
- پس از تولد یک سالگی کودک او را تشویق کنید با لیوان بنوشد.
چگونه می توان مانع دیگر عواملی شد که موجب پوسیدگی دندان های شیری می شوند؟
- کارهایی که برای زدودن پلاک های دندان ها انجام می شوند باید از زمان رشد نخستین دندان ها انجام شوند.
- برای مسواک زدن دندان های کودک، برای او یک مسواک نرم و کوچک و مقدار اندکی خمیر دندان استفاده کنید. مقدار خمیر دندان قبل از 3 سالگی باید یک لایه نازک یا اندازه یک دانه برنج باشد و از 3 تا 6 سالگی به اندازه یک نخود باشد.
- قبل از آنکه کودک تف کردن را یاد بگیرد، حتماً خمیر دندان بدون فلوراید استفاده کنید. با این حال، وقتی کودک یاد گرفت چگونه آب دهان خود را تف کند، می توانید از خمیر دندان های فلورایده استفاده کنید.
- والدین باید نخستین مرتبه وقتی کودک 6 تا 12 ساله است او را نزد دندانپزشک ببرند.
- برای جلوگیری از انتقال باکتری های عامل پوسیدگی دندان از طریق بزاق دهان، از بردن قاشق کودک یا پستانک او به دهان خود اجتناب کنید.
آیا تغییر در رژیم غذایی کودک می تواند به پیشگیری از پوسیدگی دندان های او کمک کند؟
پیشگیری از پوسیدگی دندان کودک در نتیجه استفاده از شیشه شیر می تواند شامل تغییر در رژیم غذایی کودک باشد. معمولاً ایجاد یک دسته تغییرات کوچک طی یک بازه زمانی کار ساده ای است، و در نهایت موجب بهبود سلامت دهان می شود.
برای انجام این تغییرات:
- به تدریج و طی یک بازه زمانی دو تا سه هفته ای، محتویات شیشه شیر را با آب رقیق کنید.
- پس از پایان این بازه زمانی، اگر به کودک شیشه شیر می دهید، به توصیه دندانپزشک یا آن را با آب پر کنید یا پستانک را قبل از استفاده تمیز کنید. تنها مایع بی خطری که می توانید برای پیشگیری از پوسیدگی دندان با شیشه شیر داخل آن بریزید آب است.
- مصرف قند و مواد حاوی قند را، مخصوصاً بین وعده های غذایی، محدود کنید.
- به محظی که کودک بتواند با لیوان بنوشد، او را از شیشه شیر بگیرید، اما این کار را خیلی زود انجام ندهید، زیرا عمل مکیدن به رشد ماهیچه های صورت، و نیز زبان کمک می کند.
چرا باید نگران پوسیدگی دندان ها با شیشه شیر باشیم؟
در طول شب یا زمانی که نوزاد در حال چرت زدن است، دادن نوشیدنی حاوی قند به او کار مضری است زیرا در طول خواب، ترشح بزاق دهان کاهش می یابد، که اجازه می دهد مایعات حاوی قند برای مدت زمان طولانی تری روی دندان های کودک باقی بمانند. در صورتی که این مشکل درمان نشود، درد و عفونت بوجود خواهند آمد. دندان هایی که به شدت پوسیده شده اند ممکن است نیاز به کشیدن داشته باشند. در صورتی که در نتیجه پوسیدگی دندان ها با استفاده طولانی مدت از شیشه شیر، دندان ها خیلی زود عفونی شوند یا از دست بروند، ممکن است کودک عادات بدی برای غذا خوردن و مشکلات گفتاری پیدا کند، دندان های دائم او کج شوند یا آسیب ببینند. دندان های شیری سالم معمولاً دندان های دائم سالمی به دنبال خواهند داشت.