ارتودنسی نامرئی و انواع آن

ارتودنسی نامرئی در سال های اخیر به تدریج در حال جایگزین شدن با انواع ارتودنسی ثابت (یا همان سیم بستن دندان ها) می باشد و برای همین ضرورت دارد که برای اطلاع مراجعین ارتودنسی ، بیشتر به آن پرداخت شود.در مقاله پیش رو ابتدا انواع ارتودنسی نامریی را با هم مرور خواهیم کرد ؛ سپس به بررسی دقیق ارتودنسی نامریی و پلاک های شفاف ارتودنسی خواهیم پرداخت و در نهایت سوالات مهم و شایع در رابطه با ارتودنسی نامرئی را پاسخ خواهیم داد …

ارتودنسی بدون سیم یا ارتودنسی نامرئی

از ابتدای معرفی ارتودنسی ثابت (یا همان سیم بستن دندان ها) متخصصان ارتودنسی و همچنین کمپانی های ارتودنسی به دنبال تکنیک های ارتودنسی بودند که زیبایی بیشتری داشته باشد تا مراجعین ارتودنسی به دلیل ظاهر نامناسب آن ، از ارتودنسی فرار نکنند.فعالیت متخصصین ارتودنسی برای معرفی انواع ارتودنسی بدون سیم به مرور و در راستای پیشرفت ارتودنسی پیش رفت تا که به شکل امروزی ارتودنسی نامریی یا پلاک های شفاف ارتودنسی ظهور کرده است.

انواع ارتودنسی نامریی

تلاش های اولیه برای بهبود ظاهر ارتودنسی سیمی، شامل این بود که شکلها و جنس براکت ها و سیمهای ارتودنسی سفید و شفاف ساخته شود.براکت های ارتودنسی سرامیکی و انواع براکت های ارتودنسی نیمه شفاف(شامل ظاهر شفاف و شیار فلزی)مثالهایی ازین فعالیت ها برای بهبود ظاهر فلزی ارتودنسی بودند.الگوی دیگری از ارتودنسی پنهان یا ارتودنسی مخفی،تلاش ها برای منتقل کردن بریس های ارتودنسی به پشت دندان ها بود.

براکت های ارتودنسی لینگوال به پشت دندان ها متصل می شدند و با وجود دشواری زیاد برای متخصص ارتودنسی و مراجعین ارتودنسی،ظاهر براکت های ارتودنسی را مخفی کرده بودند.تکنیک های ارتودنسی مخفی و ارتودنسی پنهان هر کدام معایب خود را داشتند و بر همین اساس موفق نشدند موفقیت چشمگیری بدست بیاورند و جایگزین ارتودنسی فلزی شوند.

ارتودنسی نامریی چیست؟

با تغییر قرن میلادی،بتدریج متخصصین ارتودنسی به این نتیجه رسیدند که بهتر است از مواد و وسایل متفاوت تری نسبت به براکت های ارتودنسی برای حل مشکل زیبایی ارتودنسی کمک گیرند و بر همین اساس پلاک های شفاف ارتودنسی به کمک گرفته شدند.پلاک های شفاف ارتودنسی یا همان ارتودنسی نامریی ابتدا برای مرتب کردن تغییرات جزیی ناشی از برگشت نتایج ارتودنسی به کمک گرفته شدند اما به مرور و با پیشرفت،برای ایجاد تغییرات جدی تر نیز بکار گرفته شدند.

امروزه ارتودنسی نامریی علاوه بر مشکلات خفیف ارتودنسی قادر به برطرف کردن نامرتبی های متوسط ارتودنسی نیز می باشد و دامنه عملکرد آنها در حال گسترش می باشد.ارتودنسی نامریی هنوز برای درمان مشکلات پیچیده ارتودنسی پیشنهاد نمی شود ولی با تغییراتی که به مرور رخ می دهند؛محتمل است که در آینده،این مشکلات نیز توسط ارتودنسی نامریی درمان شوند.

ارتودنسی شفاف برای چه دندان هایی خوب است؟

طبق تخصص دکتر فرزین اصلانی به عنوان بهترین متخصص ارتودنسی و فوق تخصص اروتوسرجری در تهران ، ارتودنسی نامریی برای مشکلات خفیف و متوسط ارتودنسی انتخابی مناسب است.موارد درمانی که مشکلات بی نظمی دندانی در آنها به اندازه ای نیست که نیاز به کشیدن دندان داشته باشند،کاندیدای مناسبی برای درمان با ارتودنسی نامریی می باشند.ارتودنسی نامریی در برطرف کردن چرخش های دندانی شدید خیلی موفق نیست و اگر دندان یا دندان هایی بصورت جدی چرخیده باشند،بهتر است از ارتودنسی سیمی استفاده شود.دندانهایی که خیلی از قوس دندانی فاصله دارند و جابحایی زیادی برای قرارگیری مناسب آنها مورد نیاز است نیز بهتر است توسط ارتودنسی سیمی انجام شوند.

ارتودنسی سیمی بهتر است یا ارتودنسی نامرئی؟

در ارتودنسی سیمی،روی دندان دستگیره ای به نام براکت ارتودنسی متصل می شود و نیروها از طریق سیمها و کش های ارتودنسی به دندانها منتقل می شوند.این دستگیره کمک می کند متخصص ارتودنسی دندان را بصورت کامل در دست بگیرد و تسلط کافی روی حرکاتی که می خواهد اعمال کند،داشته باشد.در ارتودنسی نامریی، پلاک های شفاف ارتودنسی،دندانها را دربرمی گیرند و بتدریج با استفاده از سری کامل این الاینرهای شفاف،دندانها به موقعیت نهایی خود هدایت می شوند.در ارتودنسی شفاف تکمه های کامپوزیتی مشابه براکت های ارتودنسی(به عنوان دستگیره)روی دندان ها چسبانده می شوند اما مثل ارتودنسی سیمی،برجسته نیستند و برای همین هم نمی توان از طریق پلاک های شفاف ارتودنسی،حرکات پیچیده ارتودنسی را به دندان ها اعمال نمود.

ارتودنسی نامریی خوبه؟

پاسخ این سوال که آیا ارتودنسی نامریی خوب است یا نه را باید به این صورت داد که بستگی به مورد درمانی دارد.ارتودنسی طلقی در مواردی که حرکات دندانی پیچیده مورد نیاز باشد خیلی خوب عمل نمی کند چرا که دستگیره های جدی(مانند براکت های ارتودنسی فلزی)ندارد که کامل بتوان دندان را در اختیار گرفت و هر حرکتی که لازم است را اعمال نمود.در عین حال اگر مشکل نامرتبی دندانی فرد مراجعه کننده در اندازه ای باشد که بتوان با ارتودنسی نامریی درمان کرد،می توان کل درمان را با الاینرهای شفاف ارتودنسی پیش برد و از مزایای آن استفاده کرد.

مزایای ارتودنسی نامریی چیست؟

بزرگترین مزیت ارتودنسی نامرئی ، همان نامریی بودن آن است.پلاک های شفاف ارتودنسی که روی دندان های فرد قرار می گیرند،از فاصله بالای یک متر اصلا” مشخص نیستند و فقط در فواصل خیلی نزدیک و آنهم بصورت شفاف قابل رویت هستند.

شفافیت الاینرهای ارتودنسی از طرفی موجب افزایش اعتماد به نفس در کودکان و نوجوانان می شود و از طرفی نیز برای بزرگسالان کمک کننده است.ارتودنسی در سنین بزرگسالانی مشکلات خاص خود را دارد و با استفاده از ارتودنسی نامریی،علاقه مندی به درمان ارتودنسی در بزرگسالان نیز افزایش می یابد. الاینرهای شفاف مانند براکت های ارتودنسی روی دندان متصل نمی شوند و متحرک هستند.به این معنا که قابل گذاشتن و برداشتن هستند و همین موضوع کمک می کند که غذاخوردن با آنها راحت تر باشد و محدودیت کمتری داشته باشد.علاوه بر غذا خوردن،تمیز کردن دننان ها و رعایت بهداشت دهانی نیز با آنها بهتر خواهد بود و این موضوع ارتودنسی با آنها را خوشایندتر می کند.ارتودنسی نامریی را چون متحرک است-می توان در مراسمات خاص(مانند عقد و عروسی)و همچنین جلسات مهم کاری بصورت موقت خارج نمود.

در مواردی که فاصله متخصص ارتودنسی با مراجعه کننده زیاد باشد،می توان با استفاده از الاینرهای ارتودنسی،تعداد مراجعات را کمتر کرد(مثلا” تعداد پلاک های شفاف تحویلی را بیشتر کرد)و نگران آزردگی های ناشی از سیم و براکت ارتودنسی نیز نبود.

معایب پلاک شفاف ارتودنسی چیست؟

همانطور که گذاشتن و برداشتن پلاک های شفاف ارتودنسی مزیت آن محسوب می شود؛اگر میزان آن زیاد شود،عملا” به عنوان عیب و ایراد آن نیز محسوب می شوند.فراموش نکنیم که ارتودنسی نامریی نیز وقتی موجب حرکت دندانی می شود که توسط مراجعه کننده،استفاده و پوشیده شود.

در واقع گذاشتن و برداشتن الاینرهای شفاف ارتودنسی باید صرفا” به زمان غذاخوردن و رعایت بهداشت محدود شود تا حداقل ۲۲ ساعت در شبانه روز استفاده شوند.افرادی که در استفاده روزانه و همچنین در نگهداری این پلاک های شفاف منظم نیستند،بجای اینکه بتوانند از محاسن ارتودنسی نامریی استفاده کنند،درگیر معایب آن خواهند شد.نگهداری مناسب و گم نکردن این پلاک های شفاف نیز در اجرای کامل پروسه درمان تاثیر بسزایی دارد و اگر فردی حواس پرت هستید،باید قبول کنید که مورد مناسبی برای ارتودنسی نامریی نیستید.

در مورد معایب تکنیکی ارتودنسی شفاف نیز در بالا توضیح کامل داده شده است و نکته ای که باید در این مورد اضافه شود این است که با استفاده از پلاک های شفاف( چون درگیری کامل دندان با الاینر رخ نمی دهد)در هر مرحله، میزانی از حرکات طرح ریزی شده بصورت کامل انجام نمی شود.این مشکل عدم پیروی دندان ها از پلاک های شفاف پس از طی چندین مرحله از درمان خود را بصورت ننشستن الاینرهای بعدی نشان می دهد.برای همین ممکن است بعد از چندین مرحله از درمان،نیاز به اسکن و ساخت مجدد پلاک های شفاف باقیمانده داشته باشیم که اصطلاحا” ریفایمنت گفته می شود.بهرحال نیاز به ریفاینمت از معایب ارتودنسی نامریی محسوب می شود.

فیلم مراحل ساخت ارتودنسی نامرئی

مراحل ارتودنسی نامریی

ارتودنسی نامریی قالبگیری از دندان ها را حذف کرده است و در این تکنیک ،شروع درمان با اسکن دیجیتالی از دندان ها انجام می شود.پس از اسکن،فرم کلی دندان ها بصورت فایل دیجیتالی برای لابراتوار ارتودنسی نامریی ارسال می شود و در این مرحله،دندان ها بصورت دیجیتالی و برنامه ریزی شده،مرتب سازی می شوند.تمامی مراحل این مرتب سازی هر کدام استیج نامیده می شوند و روی هر کدام از آنها،الاینر شفاف مخصوص به خود ساخته می شود.این الاینرها با دربرگرفتن دندان ها بتدریج موجب مرتب شدن آنها می شوند و دندان ها را به موقعیت نهایی درنظرگرفته شده،هدایت می کنند.

ارتودنسی نامرئی درد دارد؟

در ارتودنسی سیمی ،با تعویض سیم ها و کش های ارتودنسی ، فعالسازی جدی نیرو انحام می شود و همین فعالسازی موجب می شود که دندان ها حساس شوند و فرد درد ارتودنسی را تجربه نماید.در ارتودنسی نامریی این فعالسازی ها با تعویض الاینرهای شفاف و گذاشتن پلاک شفاف جدید انجام می شود؛ منتها یک تفاوت عمده دارد.در ارتودنسی نامریی نیروهای ناشی از پلاک شفاف جدید به مجموعه دندان ها تقسیم می شود و این نیرو به تمام سطح دندان ها توزیع می گردد و همین موضوع موجب می شود میزان درد حس شده کاهش یابد.در واقع کل حرکات مورد نظر در ارتودنسی نامریی به استیج های یکسان تقسیم می شوند و ازینرو نیروها تقسیم شده و‌متناسب به دندانها وارد می شوند

دکتر فرزین اصلانی در حال ارائه خدمات به زیباجویان عزیز 

مدت زمان استفاده از الاینرهای شفاف

در ارتودنسی سیمی ،زمان درمان بر حسب پیشرفت درمان مشخص می شود و زمان حدودی را می توان برای درمان ارتودنسی مورد نظر برآورد کرد.در ارتودنسی با پلاک های شفاف قضیه متفاوت است و چون مراحل درمان به صورت کامپیوتری طراحی می شوند ، می توان تعداد مراحل درمان را مشخص کرده و مدت زمان دقیق تری را برای درمان ارتودنسی نامریی بیان کرد.

ارتودنسی نامرئی فک پایین

ارتودنسی نامرئی فک پایین نوعی درمان ارتودنسی است که با استفاده از پلاک ‌های شفاف ، دندان ‌های فک پایین را به تدریج مرتب می‌کند. این روش می‌تواند به ‌تنهایی مؤثر باشد ، اما تأثیر آن به وضعیت کلی بایت بیمار بستگی دارد. معمولاً افرادی که فقط در فک پایین دچار بی نظمی دندان ها ، فاصله بین دندان‌ ها یا نامرتبی جزئی هستند ، کاندیدای مناسبی برای این درمان محسوب می‌شوند. ارتودنسی شفاف فک پایین می‌تواند با رفع این مشکلات ، حس زیبایی را به بیمار بازگرداند

ارتودنسی نامرئی فک بالا

در برخی موارد می‌توان فقط ارتودنسی نامریی برای فک بالا را انجام داد ، اما این تصمیم بستگی به وضعیت دندان ‌ها و فک بیمار دارد. معمولاً افرادی که نامرتبی یا بهم ‌ریختگی جزئی در دندان‌ های فک بالا دارند ، اما فک پایین آن‌ ها مشکلی ندارد ، می‌توانند فقط ارتودنسی نامرئی فک بالا را انتخاب کنند. با این حال ، اگر بین دو فک ناهماهنگی وجود داشته باشد ، درمان یک‌ طرفه ممکن است تعادل بایت را به هم بزند و مشکلاتی مانند سایش دندان ‌ها یا اختلال در عملکرد مفصل فک ایجاد کند. بنابراین ، لازم است قبل از تصمیم‌گیری ، با یک متخصص ارتودنسی مشورت شود تا مشخص شود که این روش برای فرد مناسب می باشد یا نیاز به ارتودنسی شفاف هر دو فک وجود دارد.

عکس ارتودنسی نامریی فک بالا و پایین 

هزینه ارتودنسی نامریی

هزینه ارتودنسی نامریی در تهران از هزینه ارتودنسی سیمی بیشتر است چون مراحل درمان و لابراتواری الاینرهای شفاف بصورت دیجیتال انجام می شود و همین موضوع موجب می شود امکانات و تجهیزات گرانتری به خدمت گرفته شوند.اغلب هزینه انجام ارتودنسی نامریی نسبت به مورد مشابه ارتودنسی سیمی آن در موارد خفیف بیست و پنج درصد ،در موارد متوسط تا پنجاه درصد و در موارد پیچیده تا صد در صد افزایش پیدا می کند.در مورد هزینه ارتودنسی نامریی قبلا” در مقاله ای مبسوط به آن پرداخته ایم که در صورت علاقه مندی می توانید آن را مطالعه نمایید(لینک مقاله هزینه ارتودنسی نامریی از وبسایت ارتوسرجری)

مراقبت های  ارتودنسی نامریی

بیشترین جایی که باید پلاک های شفاف ارتودنسی را نگهداری کنید روی دندان های شماست.فقط باید هنگام غذاخوردن و بهداشت دندان(و مواقع ضروری) این الاینرهای شفاف خارج شوند.اگر از آنها بصورت موقت استفاده نمی کنید آنها را در محفظه مخصوص خودشان قراردهید.خیلی زود به گذاشتن و برداشتن آنها عادت می کنید ولی باید بدانید که اگر می خواهید آنها را تمیز کنید، شستشوی ملایم با آب و صابون برای آنها کفایت می کند.اغلب پلاک های پلاستیکی دو هفته یکبار تعویض می شوند و برای همین تغییر رنگ آنها موضوع موقتی است که با جایگزینی پلاک شفاف بعدی جبران خواهد شد.آنها را به همراه غذای سفت و ماده غذایی چسبنده نپوشید تا موجب شکسته شدن و آسیب آنها نشوید.نوشیدنی های داغ نیز می توانند ماده پلاستیکی آنها را دفورمه کرده و آسیب برسانند.

نظرات در مورد ارتودنسی نامریی

اغلب افراد یا ارتودنسی ثابت (ارتودنسی سیمی) را انتخاب می کنند و یا ارتودنسی شفاف را و ازینرو به سختی می توان نظر یک مراجعه کننده را در مورد مقایسه انواع ارتودنسی ثابت و ارتودنسی نامریی جویا شد.البته در مواردی پیش می آید که برای فردی که ارتودنسی سیمی قبلی انجام داده است،اگر دچار برگشت درمان شده باشد،ارتودنسی نامریی انجام شود.اغلب افرادی که ارتودنسی نامریی را استفاده می کنند، إحساس خوشایندتری از ارتودنسس الاینر ابراز می کنند و درد آن را نیز قابل تحمل و سبک گزارش می کنند.نکته مهم در توجه به نظرات در مورد ارتودنسی نامریی، انتخاب مورد مناسب برای درمان می باشد چرا که اگر فرد مراجعه کننده، قابل درمان با این نوع ارتودنسی شفاف نباشد،کندی تغییرات درنظم دندان ها ممکن است برای وی ناامید کننده و مایوس کننده باشد.

بریس های نامرئی در مقایسه با براکت های فلزی

شاید شما نیز اصطلاح “دهان فلزی” را شنیده باشید. این اصطلاح زمانی به کار برده می شود که روی همه دندان های فرد براکت های فلزی سنتی قرار گرفته باشند. بریس های سنتی شامل براکت هایی هستند که روی تک تک دندان ها چسبانده می شوند و یک سیم کمانی همه آنها را به یکدیگر متصل می کند تا با فشاری که از طریق براکت ها به دندان ها وارد می کند بتواند آنها را صاف کند و در یک راستا قرار دهد.

در حالی که الاینرها ابزارهای دندانی سفارشی هستند که محکم روی دندان ها قرار می گیرند. بزرگ ترین حسن استفاده از بریس های شفاف این است که راحت تر هستند و توجه زیادی به خود جلب نمی کنند. بعلاوه، با استفاده از بریس های شفاف خوردن غذا و نوشیدن مایعات راحت تر است و تمیز کردن دندان ها به راحتی انجام می شود، زیرا حین انجام این کارها می توان (و باید) بریس ها را از دهان خارج نمود. با استفاده از آنها و طی دوره درمان راحت تر می توان بهداشت دهان و دندان ها را حفظ نمود؛ مشکلی که با وجود براکت های فلزی روی دندان ها بیشتر برای بیماران بوجود می آید.

آیا الاینرهای شفاف برای همه افراد مناسب هستند؟

از آنجا که الاینرهای نامرئی برای هر بیمار به صورت سفارشی ساخته می شوند تا به شکلی محکم روی دندان ها قرار گیرند، بیشتر برای بزرگسالان و نوجوانان مناسب هستند. صاف کردن دندان های کودکان فرایند پیچیده تری دارد و دهان آنها هنوز در حال رشد است. ارتودنتیست هنگام تصمیم گیری برای انتخاب بهترین ابزار، همه اینها را مد نظر قرار می دهد.

الاینرهای شفاف معمولاً برای مشکلات شدید مناسب نیستند، اما برای مشکلات متوسط فوق العاده هستند. این مشکلات عبارتند از کجی و ناصافی دندان ها، فاصله جزیی بین آنها، اوربایت و اپن بایت خفیف. اما در وضعیت هایی مانند کراس بایت، مال اکلوژن ها یا در وضعیت های وخیم، الاینرهای نامرئی هیچ کمکی نمی توانند بکنند. نکته دیگری که برای استفاده از الاینرهای شفاف (مانند اینویزیلاین) باید مد نظر قرار دهید، تعداد دفعات مراجعه به مطب ارتودنتیست است. از آنجا که هر دو هفته باید یک الاینر جدید استفاده کنید، به این معناست که دفعات بیشتری باید به ارتودنتیست مراجعه کنید. براکت های سنتی نیز برای تنظیم شدن به این تعداد مراجعات نیاز ندارند.

الاینرهای شفاف از پلاستیک یا آکریلیک شفاف ساخته شده اند و محکم روی دندان ها قرار می گیرند اما نکته مثبت آنها این است که متحرک هستند و به بیمار اجازه می دهند بهتر از دندان های خود مراقبت کند و احتمال ایجاد لکه روی دندان ها، در آنها کمتر از براکت های سنتی است زیرا الاینرهای شفاف متحرک هستند و بیمار می تواند به درستی و به طور کامل مسواک بزند و نخ دندان بکشد.

آیا ارتودنسی نامریی برای کودکان مناسب است ؟

ارتودنسی نامرئی معمولاً برای کودکان مناسب نیست ، زیرا این روش نیاز به همکاری بالا از سوی بیمار مانند استفاده مداوم از پلاک ‌های شفاف حداقل ۲۰ تا ۲۲ ساعت در روز و رعایت بهداشت دهان و دندان دارد. از آنجایی که دندان‌ های کودکان در حال رشد هستند و ممکن است دندان‌ های دائمی آن‌ ها هنوز کامل رویش نکرده باشند ، درمان‌ های سنتی مانند براکت ‌های ثابت معمولاً گزینه بهتری محسوب می‌شوند. با این‌حال ، در برخی موارد خاص ، اگر کودک به اندازه کافی مسئولیت ‌پذیر باشد و شرایط دندانی او اجازه دهد ، ارتودنسی نامرئی می‌تواند یک گزینه مناسب باش د، اما تصمیم نهایی باید توسط متخصص ارتودنسی گرفته شود.