اپن بایت یا به هم نرسیدن دندانهای بالا و پایین
بایت چیست؟
بایت در ارتودنسی به معنی بسته بودن فکها و اکلوژن به معنی نحوه تماس دندانها با یکدیگر در هنگام بسته بودن فکها و ارتباط فکها و دندانها می‌باشد. در حالت نرمال در هنگام بسته بودن فک، دندانهای بالایی و پایینی بر یکدیگر منطبق شده و دندانهای جلویی فک بالا کمی جلوتر از دندانهای جلویی فک پایین قرار می‌گیرند به طوری که کمی از سطح دندانهای پایینی را می‌پوشانند و سطح جونده دندانهای آسیاب بالا و پایین بر روی یکدیگر جفت می‌شوند. اما در بسیاری از موارد وضعیت دندانها در هنگام بایت نامناسب است که به آن مال اکلوژن گفته می‌شود. مال اکلوژن ممکن است مربوط به جلو زدگی و یا عقب ماندگی یکی از فکها و یا عوامل دیگر ایجاد شده باشد.
اپن بایت چیست؟
به طور کلی مشکلات مال اکلوژن عبارتند از اپن بایت، آندربایت، اورجت، کراس بایت، اوربایت، فاصله بین دندانها، جابه‌جای فکها و خط میانی لبخند و انحراف و چرخیدن دندانها.
اپن بایت به وضعیتی گفته می‌شود که در هنگام بسته بودن فکها، دندانهای جلویی بالایی و پایینی به یکدیگر نمی‌رسند و بین آنها فاصله وجود دارد به طوری که انگار دهان باز مانده است (البته اپن بایت ممکن است در عقب دهان نیز ایجاد شود). اپن بایت نه تنها زیبایی فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد بلکه موجب مشکلات متعددی از جمله مشکلات تلفظ و تکلم (که منجر به نوک زبانی صحبت کردن یا مشکلات دیگر گفتاری می‌شود)، مشکلاتی در جویدن غذا، ساییدگی دندانهای عقبی و مشکلات دیگر می‌شود.
چه عواملی باعث اپن بایت می‌شوند؟
به طور کلی عوامل زیادی ممکن است در این وضعیت نقش داشته باشد که همه در دو گروه اصلی اکتسابی و غیر اکتسابی جای می‌گیرند.
- در برخی موارد باز ماندن جلوی دهان در اثر مشکل ساختاری مرتبط با استخوان فک ایجاد می‌شود. برخی از کودکان در دوران رشد در مدتی که دندان بندی مختلط دارند ( برخی دندانهای شیری و برخی دندانهای دائمی در دهان وجود دارد) دچار اپن بایت می‌شوند. این انواع اپن بایت زمانی که تمامی دندانهای شیری افتاده و با دندانهای دائمی جایگزین شوند خود به خود اصلاح می‌شود.
- گاهی اوقات عادت دهانی مانند فشار زبان و مکیدن انگشت عامل اصلی اپن بایت است. نوعی عادت دهانی به نام فشار زبان اغلب باعث اپن بایت می‌شود. فشار زبان به وضعیتی گفته می‌شود که فرد زبان خود را به دندانهای جلویی فشار می‌دهد به خصوص در هنگام بلع و یا هنگام صحبت کردن. الگوی بلع فشار زبان در اوایل کودکی امری کاملاً طبیعی است اما با رشد کودک الگوی بلع تغییر یافته و زبان به سقف دهان فشار داده می‌شود. در کودکانی که الگوی بلع فشار زبان در دوران بیرون زدن دندانهای دائمی باقی مانده است مشکل اپن بایت ایجاد شده و ممکن است در تکلم آنها نیز مشکلاتی به وجود بیاید. همچنین عادت مانند مکیدن انگشت می‌تواند باعث جلو زدگی دندانهای جلویی و اپن بایت شود. توجه داشته باشید مکیدن انگشت در نوزادی امری کاملاً طبیعی است و 50% افراد در نوزادی انگشت خود را می‌مکد اما در صورتی که این عادت ادامه پیدا کند و در حدود شش یا هفت سالگی که دندانهای دائمی بیرون میزند همچنان تکرار شود باعث جلو زدن دندانها و اپن بایت می‌شود.
درمان اپن بایت
درمان اپن بایت در مقایسه با درمان انواع دیگر مال اکلوژن کار سخت‌تری است. در صورتی که اپن بایت در زمان دندان بندی مختلط ایجاد شود، ممکن است به خودی خود با بیرون زدن تمامی دندانهای دائمی و افتادن دندانهای شیری اصلاح شود. هنگامی که مال اکلوژن در اثر مشکلات اسکلتی استخوان فک ایجاد شده باشد برای مثال هنگامی که استخوان فکها درست به یکدیگر نمی‌رسند، ممکن است برای اصلاح آن نیاز به جراحی فک وجود داشته باشد. در جراحی بخشی از استخوان فک بالا برداشته شده و فکها با یکدیگر همراستا می‌شود و در موقعیت مطلوب تثبیت می‌گردند. به ترتیب دندانها بهتر با یکدیگر همراستا می‌شود.
انواع وسیله های ارتودنسی نیز برای کمک به اصلاح اپن بایت ممکن است مورد استفاده قرار بگیرند. در برخی موارد وسیله ای (مانند تانگ گارد) استفاده می‌شود که مانع فشار دادن زمان به دندانهای جلویی می‌شود. همچنین ممکن است از هدگیر مخصوصی برای کمک به اصلاح موقعیت فرد استفاده شود.
در صورتی که اپن بایت دارید روش درمانی بستگی به شرایط شما دارد. معمولاً جراحی تنها برای افرادی توصیه می‌شود که سن رشد آنها تمام شده است. روش‌های ارتودنسی معمولاً برای کودکان و نوجوانان مؤثر است.