تغذیه در دوران درمان ارتودنسی
در این نوشته می خوانید:
اهمیت تغذیه در ارتودنسی
هنگامی که تحت درمان ارتودنسی قرار می‌گیرید باید اقداماتی برای مراقبت از سیستم براکت و همچنین سلامت دهان و دندان انجام دهید. این امر احتمال موفقیت درمان را افزایش داده و طول دوره درمان را کوتاه‌تر می‌کند. برخی از بیماران ارتودنسی دچار پوسیدگی دندان، تغییر رنگ و لکه، دکلسیفیکاسیون و گاه التهاب لثه می‌شوند. در واقع خود وسیله ارتودنسی باعث این مشکلات نمی‌شود بلکه این مسئله به عدم رعایت بهداشت در این دوره مربوط می‌شود؛ چرا که مسلماً در شرایطی که دندان‌هایتان سیم کشی شده و نگینهای براکت به آنها چسبانده شده است، تمیز کردن دندان‌ها و سطوح بین آنها سخت‌تر خواهد بود.
علاوه بر رعایت بهداشت، باید مراقب غذایی که می‌خورید باشید تا اجزاء براکت شکسته یا خراب نشوند. در صورتی که قطعات براکت خراب شود کارایی خود را از دست داده و باید به ترمیم یا تعویض آنها اقدام کنید. این مشکل جدا از ایجاد هزینه مضاعف، باعث طولانی‌تر شدن دوره درمان می‌شود.
در دوران درمان ارتودنسی چه غذاهایی نباید بخوریم
هنگامی که سیستم براکت در دهان قرار می‌گیرد، باید برخی از غذاها را از برنامه غذایی خود حذف کنید چرا که ممکن است باعث شل شدن یا شکستن براکت شوند. همچنین باید مراقب نحوه جویدن خود باشید تا آسیبی به سیم، نگین براکت و یا سایر اجزاء سیستم براکت وارد نشود.
– خوراکی‌ها و غذاهایی که سفت و ترد هستند
جویدن غذا های ترد و سفت، خطر شکستن یا جدا شدن قطعات سیستم براکت را به دنبال دارد. این مواد غذایی را باید مطلقاً از برنامه خود حذف کنید.
- سبزیجات خام مانند هویج، کرفس، تربچه و غیره و میوه های خام مانند سیب و میوه هایی که کامل رسیده نیستند نباید مصرف شوند. با این حال می‌توانید این مواد را به صورت پخته و یا رنده مصرف نمایید.
- آجیل از جمله بادام، بادام زمینی، فندق، تخمه و از این قبیل موارد نباید مصرف شوند. در صورت تمایل می‌توانید آنها را به صورت خرد شده یا آسیاب شده مصرف کنید.
- انواع آب نبات و شکلات‌های سفت را به طور کامل باید حذف کنید.
- ذرت بو داده علاوه بر این که خود حاوی پوسته های سفت می‌باشد، ممکن است حاوی دانه‌های بو داده نشده و بسیار سخت باشد. همچنین ممکن است پوسته های آنها در زیر لثه گیر کرده و باعث التهاب لثه شود.
- سیب زمینی سرخ کرده در صورتی که لبه های آن ترد شده باشد مناسب نیست. اگر می‌خواهید سیب زمینی سرخ کرده بخورید، لبه های ترد آن را جدا کنید یا انواع نرمتر آن را تهیه کنید.
- چوب شور جزو خوراک های ترد و تا حدی سفت محسوب می‌شود.
- برخی انواع غلات صبحانه سفت و ترد است. برای مصرف این مواد ابتدا آنها در شیر نرم کنید.
– خوراکی‌های چسبنده و جویدنی
از مصرف غذاها و خوراکی‌های چسبنده در این دوران باید خودداری کنید چرا که ممکن است ذرات غذا به قطعات براکت بچسبد. علاوه بر این که تمیز کردن آنها دشوار است، ممکن است هنگام جدا کردن ذرات غذا از بین اجزاء براکت، سیم یا بخش‌های دیگر آسیب ببینند.
- مصرف هرگونه آدامس و شکلات کشی ممنوع است. اگر می‌خواهید پس از صرف غذا دهانتان تازه شود، باید دهانتان را مسواک بزنید یا از دهان‌شویه استفاده کنید. با این حال استفاده زیاد از محلول دهان‌شویه باعث تحریک لثه می‌شود بنابراین در مصرف آن افراط نکنید.
- تافی و شکلات‌های کاراملی و انواع خوراکی‌های جویدنی یا چسبناک را باید از برنامة خود حذف کنید.
عادات غذایی در دوران درمان ارتودنسی
حفظ رژیم غذایی متعادل در دوران درمان اهمیت زیادی دارد. علاوه بر این موضوع ، برخی عادات غذایی که در شرایط عادی بی ضرر و بی خطر هستند ممکن است در این دوران مناسب نباشد.
- از دندان‌های جلویی خود استفاده نکنید. دندان‌هایی جلوئی هنگامی که تحت درمان ارتودنسی قرار می‌گیرند ممکن است حساس شده و هنگام جویدن با این دندان‌ها احساس ناراحتی پیدا کنید. علاوه بر این ممکن است فشار زیادی به وسیله وارد شده و باعث خراب شدن آن شود. هنگامی که وسیله ارتودنسی در دهان دارید باید یاد بگیرید غذا را به تکه های کوچک‌تر تقسیم کنید تا لازم نباشد یک تکه بزرگ غذا را با دندان‌های جلو گاز بزنید. علاوه بر این که در این دوران دندان‌های جلو حساس‌تر هستند، به خاطر وجود وسیله ارتودنسی در دهان در باز کردن زیاد دهان نیز محدودیت دارید.
- علاوه بر خوراکی‌ها و غذاهای ممنوعه در این مدت، برخی رفتارهای اشتباه نیز در دوران درمان ارتودنسی و یا حتی پس از آن باید متوقف شوند چرا که به دندان بندی آسیب وارد می‌کنند. از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- جویدن مداد، خودکار یا هر شیء سفت دیگر برای ایجاد تمرکز یا غلبه بر استرس
- جویدن ناخن یا کندن زایده های پوستی کنار ناخن با دندان
- باز کردن درب پلاستیکی یا قوطی با دندان
توصیه های غذایی پیش از درمان ارتودنسی
پس از نصب وسیله ارتودنسی و هر بار پس از تنظیم سیم ارتودنسی، بهتر است تا 48 ساعت رژیم غذایی نرم داشته باشید. این کار به شما کمک می‌کند سریعتر با شرایط جدید سازگاری پیدا کنید و از طرفی براکتهای تازه چسبانده شده تثبیت شود. از جمله غذاهایی که در این 48 ساعت می‌توانید مصرف کنید عبارتند از:
- تخم‌مرغ ( در هر شکلی)
- خوراک جو
- کیک
- سوپ
- پوره سیب‌زمینی و سبزیجات پخته
- برنج، ماکارونی و انواع پاستا
- ماهی پخته
- بستنی (بدون نان)
- ماست، پودینگ، پنیر نرم ، کشک و خامه
- میوه های بخارپز، پوره موز
- فرنی
- اسموتی میوه، میلک شیک و آبمیوه
