چرا پس از پاکسازی عمقی، دندان های من حساس شده اند؟

برخی افراد عاشق پاکسازی دندان توسط دندانپزشک هستند، در حالی که برخی دیگر پس از مراجعه به دندانپزشک برای پاکسازی تخصصی دندان های خود حساسیت دندان ها را تجربه کرده اند. اگر شما هم یکی از افرادی هستید که لثه های حساس و تحریک پذیری دارند، یا بعد از جلسات پاکسازی دندانی شش ماه یک مرتبه توسط دندانپزشک دندان درد دارند، شما تنها نیستید! وقتی در حال برنامه ریزی برای مراجعه به دندانپزشک هستید (زیرا آخرین کاری که می خواهید انجام دهید به تعویق انداختن جلسات چکاپ و مواجه شدن با بیماری لثه و پوسیدگی دندان است) مهم است بدانید چه چیزی عادی است، چه چیزی عادی نیست، و دفعه بعد که برای پاکسازی دندان های خود مراجعه می کنید برای کمک به کاهش علائم چه کاری می توانید انجام دهید.

چرا دندان ها پس از پاکسازی درد دارند؟

عموماً حساسیت دندان ها پس از جلسات پاکسازی خیلی طول نمی کشد. در طولانی ترین حالت خود ممکن است چند روز باشد. دو دلیل برای بروز حساسیت دندان پس از پاکسازی آنها وجود دارد: ممکن است لثه های شما تحریک شده باشند، یا اینکه دندان های شما به این دلیل حساس شده اند که قبل از درمان با یک لایه تارتار پوشانده شده اند و دیگر این لایه وجود ندارد.

برای افراد تازه کار، حساسیت لثه ها پس از چکاپ های دندانی معمولاً به دلیل روند پاکسازی و معاینه است. اگر شما لثه های سالمی داشته باشید، مقداری حساسیت جزئی ممکن است وجود داشته باشد. اما اگر شما ژنژیویت یا علائم بیماری لثه- مانند تورم و خونریزی- داشته باشید، لثه های شما نسبت به لمس حساس تر خواهند بود. پاکسازی اطراف آنها برای زدودن پلاک، تارتار، و لکه ها می تواند باعث شود لثه ها و دندان های شما پس از جلسات پاکسازی حساس باشند.

از سوی دیگر، دندان های شما با صدها منفذ به نام “توبول” پوشانده شده اند. اگر جرم زیادی روی دندان های شما انباشته شده باشد و دندانپزشک آنها را تمیز کند، ناگهان اعصاب داخل دندان دوباره در معرض محیط اطراف قرار می گیرند. این مسئله به خودی خود می تواند موجب حساسیت دندان ها پس از جلسات پاکسازی دندان ها شود. احتمالاً اگر مدت زمان طولانی باشد که دندان های خود را تمیز نکرده باشید، متوجه خواهید شد که این حساسیت خیلی بیشتر از دفعات قبل است.

علل شایع حساسیت دندان ها

چه مسائل دیگری می توانند موجب بروز حساسیت شوند؟ وقتی دندان های شما پس از جلسات پاکسازی سوزش دارند، احتمالاً دوست دارید به این فکر کنید که این مسئله به دلیل کارهایی که دندانپزشک انجام داده است بروز پیدا کرده است. اما تحریک پذیری و حساسیتی که با دلایلی که در بالا ذکر کردیم مرتبط نیستند چطور؟ در اینجا به بیان برخی از شایع ترین دلایل حساسیت دندان ها بپردازیم:

محصولات سفید کننده

با انجام بلیچینگ دندان ها، به طور طبیعی ذرات لک از داخل توبول هایی که در مورد آنها صحبت کردیم زدوده می شوند. برای برخی افراد، فرایند سفید کردن می تواند موجب حساسیت دندان های آنها شود (مخصوصاً اگر این محصولات برای دندان های شما بهترین گزینه نباشند).

تغییرات دما

وقتی دندان های شما کاملاً خشک هستند، معاینات دندانی مؤثرتر هستند. علت این است که دندانپزشک برای بهتر دیدن برخی سطوح دندان ها مدام روی آنها هوا می دمد. بسته به اینکه معمولاً دندان های شما چقدر حساس هستند، این فرایند ممکن است باعث شود با برخورد هوا به دندان های شما درد احساس کنید.

پوسیدگی دندان ها

حفره های دندانی می توانند باعث بروز انواع مختلف حساسیت های دندانی، مخصوصاً به دماهای سرد، داغ، و شیرینی جات شوند. اگر برای پاکسازی و معاینه دندان های خود مراجعه می کنید، ممکن است مناطق کوچکی از پوسیدگی دندان ها وجود داشته باشند که پس از آن حساس می شوند.

نشت از کنار پرشدگی دندان ها

با بالا رفتن سن پر شدگی های قدیمی دندان، ممکن است آنها از قسمت های حاشیه ای ترمیم دچار “نشت” شوند. هنگام خوردن، نوشیدن، یا حتی پاکسازی دندان ها، احتمالاً افزایش حساسیت دندان های خود را تجربه می کنید و زمان آن رسیده است که که پر شدگی دندان خود را تعویض کنید.

تحلیل لثه ها

از بین رفتن پوشش ریشه های دندان ها می تواند باعث شود آنها نسبت به لمس حساس شوند. اگر لثه های شما به دلیل محکم مسواک زدن یا وجود بیماری لثه تحلیل رفته باشند، دندان های شما هر روز دردو حساسیت خواهند داشت.

عوامل دیگر

• محکم مسواک زدن: این یکی از شایع ترین دلایل حساسیت دندان ها است و ممکن است قبلاً نیز آن را تجربه کرده باشید. در حقیقت، حدود دو سوم افراد بزرگسال هنگام مسواک زدن فشار زیادی وارد می کنند که باعث تحلیل رفتن لثه ها و قرار گرفتن ریشه دندان ها در معرض محیط بیرون و آسیب پذیرتر شدن آنها می شود.
• فرایندهای دندانپزشکی: هر مقدار کار اضافی از جمله فشار و استفاده از ابزارهای داخل دهان می تواند موجب بروز حساسیت دندان ها شود، مخصوصاً سفید کردن، پاکسازی، یا فرایندهای روکش کردن یا پر کردن دندان ها.
• رژیم غذایی: غذاهایی که اسیدی هستند، یا اسید آنها بالا است، می توانند باعث خوردگی مینای دندان ها شوند، در نتیجه پوشش ریشه دندان ها از بین خواهد رفت. بعلاوه، مصرف زیاد نوشیدنی های داغ یا سرد نیز می تواند موجب بروز حساسیت شود.

حساسیت ناشی از پاکسازی عمقی دندان ها

اکثر افراد وقتی دندانپزشک دندان های آنها را به صورت تخصصی پاکسازی می کند هیچ دردی ندارند. اما در صورت وجود تحلیل لثه، این همیشه در مورد پاکسازی های عمقی صدق نمی کند- جرمگیری و تسطیح سطح ریشه ها. از آنجا که پاکسازی عمقی معمولاً با بی حس کننده های موضعی انجام می شوند، برداشت تارتارهای زیاد، و حتی رسیدن به زیر لثه ها برای درمان قسمت های بیمار، درد و سوزش دندان ها پس از جلسات پاکسازی اغلب شایع است.

خبر خوب این است که سوزش موقتی است. از آنجا که پاکسازی های عمقی بخش ضروری درمان و بهبود بماری لثه هستند، تیم دندانپزشکی شما می تواند گام هایی بردارد تا این فرایند تا جای ممکن آرام انجام شود. با این حال، داشتن مقداری سوزش و حساسیت در محل تزریق بی حس کننده، یا مقداری درد موقتی در قسمت هایی که ریشه بدون پوشش باقی مانده است، اکنون که پوشش تارتار آنها از بین رفته است، کاملاً طبیعی است.

مراقبت صحیح پس از پاکسازی دندان ها

اگر دندان های شما پس از جلسه پاکسازی سوزش دارند، پروتکل برای مراقبت خانگی مانند هر گونه حساسیت دندان دیگری است که ممکن است داشته باشید. مهم تر از همه اینکه، ما می خواهیم هر کاری می توانیم انجام دهیم تا از بازگشت لایه تارتار روی دندان ها پیشگیری کنیم. حتماً حداقل روزی دو مرتبه مسواک بزنید، مخصوصاً کنار خط لثه ها در هر دو سمت داخل و بیرون دندان ها (جایی که پلاک بیشتر تمایل دارد ابتدا آنجا انباشته شود). اگر از مسواک های برقی استفاده می کنید که قدرت آنها قابل تنظیم است، ممک است لازم باشد چند روز نخست پس از چکاپ سرعت آن را پایین بیاورید.

سپس حداقل روزی یک مرتبه نخ دندان بکشید، تا درست به زیر خط لثه ها برسید تا قبل از سفت و سخت شدن پلاک های نرم و تبدیل به تارتار، آنها را از هم بپاشید. اکثر دندانپزشکان استفاده روزانه از واتر فلاسر را برای پاکسازی زیر لبه های لثه ها و بین دندان ها توصیه می کنند. اگر دندان های حساسی دارید، توصیه می کنیم آب ولرم در مخزن واتر فلاسر بریزید.

از خوردن و نوشیدن خوراکی ها و نوشیدنی های اسیدی مانند قهوه، چای، آب پرتقال، آب سیب، شراب، الکل، لیمو، و غیره بپرهیزید. از استفاده محصولات سفید کننده بلافاصله قبل و بعد از پاکسازی تخصصی دندان ها توسط دندانپزشک اجتناب کنید. علاوه بر این ممکن است برای دندان های شما وارنیش فلوراید تجویز شود که به کاهش تأثیرات حساسیت کمک می کند.

تسکین درد در منزل

وقتی دندان های شما پس از جلسات پاکسازی درد دارند، سعی کنید به مدت چند روز از غذاها و نوشیدنی های سرد اجتناب کنید. نوشیدن با نی نیز می تواند کمک کننده باشد. در این فاصله، شستشوی دهان با آب ولرم و نمک (اگر لثه های شما درد و سوزش دارند) و مصرف مسکن های بدون نسخه مانند استامینوفن و ایبوپروفن کمک کننده است.

اگر به هر دلیلی دندان های شما پس از پاکسازی درد دارند و درد طی چند روز پس از آن وخیم تر شد، لازم است با دندانپزشک گفتگو کنید. ممکن است به این دلیل باشد که بخشی از مینای دندان شما مواد معدنی خود را از دست داده است (علائم اولیه پوسیدگی دندان) یا مشکل دیگری وجود داشته باشد که نیاز به توجه بیشتری دارد.

پیشگیری از حساسیت دندان ها

خبرهای خوبی برای شما داریم: اگر حساسیت دندان پس از پاکسازی های تخصصی را تجربه کرده اید، گام هایی وجود دارند که می توانید از بروز دوباره آن پیشگیری کنید.

حساسیت دندان یک شرایط قابل پیشگیری است که- با گام های روزانه- معمولاً می تواند در منزل درمان شود. برای شما توضیح می دهیم چگونه:

روزانه فلوراید مصرف کنید.

دهانشویه های فلورایده یا ژل های فلورایده تجویزی را زیر نظر دندانپزشک خود تهیه و مصرف کنید. اگر دندان های خیلی حساسی دارید، از دندانپزشک خود درباره وارنیش فلوراید سه تا چهار ماه یک مرتبه (یا هر مقدار که نیاز است) سؤال بپرسید. اکثر افراد معتقدند چند مرتبه تکرار این درمان در مطب به مدت چندماه، می تواند به پیشگیری از بروز حساسیت دندان ها پس از جلسات پاکسازی کمک کند.

خمیر دندان ضد حساسیت انتخاب کنید.

به جای خمیر دندان های دیگر، از خمیر دندان هایی استفاده کنید که فرمولاسیون آنها به صورت ویژه برای دندان های حساس طراحی شده است. مواد موجود در این خمیر دندان ها به مسدود شدن توبول های مینای دندان ها کمک می کنند، مسیری که تغییرات دمایی را به اعصاب منتقل می کند.

خمیر دندان های ضد حساسیت مواد معدنی را مجدداً به دندان ها باز می گردانند تا این توبول ها مسدود شوند. اما آنها تنها زمانی عمل می کنند که هر روز استفاده شوند. اگر انتظار دارید بعد از پاکسازی تخصصی دندان ها، حساسیت دندان ها را تجربه کنید، از حداقل دو هفته قبل از مراجعه، استفاده از خمیر دندان های ضد حساسیت دندان را آغاز کنید و استفاده از آنها را تا چند هفته پس از پاکسازی ادامه دهید.

آرام تر مسواک بزنید.

ایجاد یک تغییر کوچک در روتین روزانه بهداشتی شما می تواند مسیر طولانی تسکین ناراحتی شما را بپیماید.

برطرف نمودن حساسیت پس از یک پاکسازی

برخی افراد بیشتر از سایرین حساسیت دندان ها پس از پاکسازی تخصصی آنها را تجربه می کنند. اگر سطوح ریشه های دندان های شما بدون پوشش باقی مانده اند، بیماری لثه فعال دارید، تارتار زیادی روی دندان های شما تشکیل شده است، یا از خمیر دندان های سفید کننده استفاده می کنید، احتمالاً شما بیشتر در معرض خطر قرار دارید. در مورد محصولات مختلف فلورایده و ضد حساسیت با دندانپزشک خود گفتگو کنید. علائم را نادیده نگیرید؛ ممکن است نشانه ایجاد یک پوسیدگی شدید یا نشت از کنار پر شدگی دندان ها باشد که قبل از وخیم تر شدن نیاز به توجه بیشتری دارند.