سیم ارتودنسی

برنامه ریزی شرایط هر دندان، با استفاده از  براکت ها، توانایی ارتودنتیست ها در بهبود نتایج و کاهش زمان درمان را به طرز شگفت انگیزی ارتقاء بخشیده است. شاید مطالب زیادی راجع به انواع مختلف براکت ها با ویژگی های خاص آنها خوانده باشید، مثلاً برخی از آنها دارای “ورودی” لغزنده سلف لیگیت (خود تنظیم) هستند. با این حال، سیم کمانی ارتودنسی نیز به همین میزان مهم است زیرا به براکت های ارتودنسی فشار وارد می کنند. این همان چیزی است که جابجایی دندان ها به محل مورد نظر را ممکن می سازد.

سیم های کمانی ارتودنسی طی 20 سال گذشته تغییرات چشمگیری داشته اند. مواد سیم کمانی از طلا به انواع سیم های ضد زنگ، و نیز نیکل تیتانیوم، بتا تیتانیوم و سیم های مس تیتانیوم copper titanium تغییر کرده اند. شکل سیم ها نیز از گرد، مربعی، و مستطیلی، به مدل اخیر که سیم دارای سطح اریب است، تغییر کرده است. بعلاوه، شکل کمانی آن نیز تغییرات چشمگیری داشته است.

کاهش میزان اصطحکاک سیم کمانی و براکت با طراحی های جدید

در طول مدتی که سیم های کمانی در حال تحول بوده اند، همیشه نگرانی مربوط به اصطکاک بین سیم کمانی و شکاف براکت وجود داشته است. قرار گیری دندان ها در جای درست مهم است. با این حال، در صورت وجود اصطکاک زیاد بین سیم کمانی و شکاف براکت، ممکن است جابجایی دندان ها با مشکل مواجه شود. در دهه اخیر، تولیدکنندگان سیم ها تلاش کرده اند سیم های کمانی را به کیفیتی برسانند که میزان اصطکاک را به حداقل برسانند در حالی که هنوز بتوان وضعیت جابجایی دندان ها را تحت کنترل نگه داشت. در حال حاضر تولیدکنندگان تلاش می کنند سیم هایی با اندازه درست، گوشه های تیز و سطوح صاف و صیقلی تولید کنند.

در صورتی اصطکاک بوجود می آید که سیم کمانی حین ورود یا خروج از شیار براکت با زاویه بیشتری کج شود. این «اصطکاک زاویه ای» با کم شدن مشکلات عمودی سیم در اوایل درمان، به حداقل خود خواهد رسید. استفاده از سیم های چند قطعه ای (که از طریق سیم، نیروهای مختلفی وارد می شود) که در مجاورت گرما فعال می شوند، می تواند با افزایش انعطاف پذیری سیم موجب کاهش اصطکاک زاویه ای شود. این ویژگی باعث می شود براکت ها به صورت عمودی کج شوند و میزان اصطکاک زاویه ای در انتهای سیم ها به حداقل برسد.

سیم های کمانی نیکل- تیتانیوم

انتخاب مواد برای ساخت سیم کمانی می تواند روی حداکثر استفاده از فشار ارتودنتیک روی دندان ها برای قرار گرفتن در بهترین وضعیت، بدون هیچ خطری، با بیشترین سرعت و در راحت ترین حالت ممکن، تأثیرگذار باشد. دندان های مختلف برای جابجا شدن به فشارهای متفاوتی نیاز دارند. کارهای زیادی روی سیم های کمانی نیکل- تیتانیوم صورت گرفته است تا فشار الاستیک روی همان سیم کمانی نیکل- تیتانیوم را تغییر دهد. برای به حداقل رساندن میزان اصطکاک، در این سطوح سیم کمانی نیز تعییراتی ایجاد شده است.

ابداعات با استفاده از سیم های نیکل- تیتانیوم آغاز شدند که در مجاورت گرما فعال می شوند و فشار اندکی وارد می کنند. این نوع سیم ها در محیط اتاق نرم و انعطاف پذیر هستند، که اجازه می دهند بتوان آنها را به سادگی داخل شیار براکت جای داد. هر چه سیم در محیط دهان گرم تر می شود، فعال تر می شود. این سیم اولیه می تواند برای آغاز جابجایی دندان ها به آنها فشار وارد کند. امروزه، سیم های نیکل- تیتانیوم کاربردهای مختلفی دارند، از کمترین فشار به دندان های جلو گرفته تا وارد آوردن نیروی فعال تر به دندان های عقب. ترکیب این ویژگی های منحصر بفرد حساس به دما بودن و وارد آوردن فشار متفاوت به دندان های مختلف، فوق العاده است.

حالت ارتجاعی به سیم های کمانی نیکل- تیتانیوم نیز افزوده شده است. با این حال، طی قرار دادن سیم داخل شیار براکت ممکن است فشار زیادی به سیم وارد شود. هر یک از انواع سیم های نیکل- تیتانیوم محدودیت خمیدگی نیز دارند. وارد آوردن فشار به سیم، بیشتر از این محدوده می تواند منجر به تخریب دائمی و ناخواسته سیم شود، که معمولاً “سیم حافظه” قادر به تحمل آن نیست.

به خاطر داشته باشید که سیم های نیکل- تیتانیوم با منحنی ها و میزان نیروی گشتاور متفاوت وجود دارند. بعلاوه، برخی سیم های نیکل- تیتانیوم دارای روکش نیز وجود دارند که می توانند میزان اصطکاک سطح سیم را تا 30% کاهش دهند.

بتا تیتانیوم، مس، و فلز ضد زنگ

معرفی سیم کمانی بتا تیتانیوم یکی از ابداعات جدیدی است که در زمینه سیم های کمانی صورت گرفته است. سیم های بتا تیتانیوم دارای ویژگی هایی هستند که بین سیم های نیکل- تیتانیوم و سیم های فلزی ضد زنگ قرار می گیرند. نیروی این نوع سیم های منحصر بفرد، نصف سیم های فلزی ضد زنگ و انعطاف پذیری آنها دو برابر این سیم ها است.

بعلاوه، سیم های بتا تیتانیوم در محدوده خاصی قابل تنظیم هستند به گونه ای که به ارتودنتیست اجازه می دهند سیم کمانی را برای هر بیمار به شکلی ویژه درآورند. سیم های “بتا تیتانیوم” شکل دهی متقارن قوس دندانی، خمیدگی های سطوح زبانی- باکال، و نیز خمیدگی های چرخشی را فراهم می آورد. با استفاده از آنها قرار گرفتن سیم کمانی به آرامی انجام خواهد شد و میزان ناراحتی بیمار پس از قرار گرفتن سیم به حداقل خواهد رسید.

تغییر دیگری که در صنعت تولید سیم کمانی صورت گرفت، معرفی سیم های مس نیکل- تیتانیوم بوده است. این مواد اجازه می دهد سیم های کمانی با ابعاد بزرگ تر را در مراحل اولیه مورد استفاده قرار داد. این نوع سیم ها سطح صاف و صیقلی دارند که باعث می شوند قرار دادن آنها در تیوب روی دندان مولر به سادگی انجام شود. بعلاوه، سیم های مس نیکل- تیتانیوم مقاوم تر از سیم های نیکل- تیتانیوم هستند.

آخرین فلزی که برای ساخت سیم کمانی استفاده می شود، فلز ضد زنگ است. سیم های ضد زنگ امکان جابجایی های نهایی مورد نیاز برای دستیابی به شکل نهایی قوس دندانی، در تمام ابعاد، را فراهم می آورند. در بازار امروز، منابع مختلفی برای سیم های فلزی ضد زنگ وجود دارند. اما سیم هایی انتخاب می شوند که با اندازه های صحیح، در با ابعاد و انعطاف پذیری (یا خشکی) متفاوت ساخته شده باشند. گوشه های سیم کمانی هستند که بیشترین کنترل را بوجود می آورند. گوشه های گرد می توانند میزان دقیق نیروی گشتاور، چرخش و تنظیم عمودی در انتها را به حداقل برسانند.

مزایای سیم های مربعی

از نظر بالینی، سیم های مربعی برای جابجایی دندان ها ایده آل هستند. در گذشته تصور می شد سیم های کمانی برای مکانیزم لغزندگی (کمترین اصطکاک) بهترین ابزار هستند. با این حال سیم های گرد هیچ کنترلی روی نیروی گشتاور ندارند. با این حال، برای نیروی گشتاور و نیز مراحل پایانی (حداکثر اصطکاک) از سیم های مستطیلی استفاده می شد.

سیم های مربعی برای حداکثر جابجایی های دندان با کنترل بیشتر، فوق العاده هستند. سیم های مربعی همه مزایای سیم های گرد، از نظر مکانیزم لغزندگی را دارند، و از نظر کنترل داشتن، بهتر از سیم های مستطیلی هستند.

اصول انتخاب مواد سیم کمانی

ثابت شده است که سیم های نیکل- تیتانیوم حساس به دما، که از طریق یک سیم به تک تک دندان ها فشار وارد می شود، برای مراحل ابتدایی فوق العاده هستند. در مراحل بعد، بسته به شرایط بیمار می توان از دیگر انواع سیم ها استفاده کرد.

در زمان تصمیم گیری برای طرح درمان یک بیمار، مد نظر قرار دادن ابداعاتی که در زمینه مواد برای ساخت سیم های کمانی صورت گرفته است، به اندازه انتخاب براکت حائز اهمیت است. با استفاده از نیکل، بتا، و مس نیکل- تیتانیوم، تعادل مورد نیاز بین اصطکاک و کنترل ارتقاء یافته است. سیم های مربعی ترکیبی فوق العاده برای درمان هستند. ابداعات بیشتر در آینده موجب ارتقاء تخصص ارتودنسی و نحوه درمان بیماران خواهند شد