لق شدن دندان های دائمی در افراد بزرگسال

وقتی کودک هستید، داشتن یک دندان لق می تواند هیجان انگیز باشد، زیرا به معنای ملاقات پری دندان است- اما وقتی بزرگسال هستید، یک دندان لق بسیار نگران کننده تر است. بعد از دست دادن تمام دندان های شیری، دندان های دائمی ما باید تا پایان عمر دوام بیاورند. روی هم رفته، دندان های دائمی ما قرار است دائمی باشند، درست است؟ بنابراین چه چیزی باعث لق شدن دندان های دائمی می شود، و آیا راهی وجود دارد بتوان مانع افتادن آنها شد؟

با توجه به میزان استفاده ای که دندان های ما روزانه باید تحمل کنند، پاسخ دادن به این پرسش بسیار دشوار است. حتی با مسواک زدن روزانه و معاینات منظم دندانپزشکی، دندان های دائمی ممکن است لق شوند. آیا شما هم یک یا چند دندان دائمی لق دارید؟ داشتن دندان های دائمی لق در واقع یک مشکل شایع است که می تواند هر فردی را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد. این می تواند نشانه برخی از مشکلات جدی دندانی باشد که باید در اسرع وقت به آنها رسیدگی کنید. خبر خوب این است که در بیشتر موارد، دندان لق را می توان نجات داد، اما به صورت خود به خود بهتر نخواهد شد. عدم انجام این کار می تواند منجر به از دست دادن دندان شما و شاید چند دندان دیگر به همراه آن شود. اگر دندانی دارید که تکان می خورد، در اسرع وقت به یک دندانپزشک مجرب مراجعه کنید.

ما این مقاله به دندان های دائمی لق می پردازیم و کارهایی که می توانید در مورد آنها انجام دهید.

چه عاملی می تواند باعث لق شدن دندان های دائمی شود؟

به طور کلی، دندان ها به صورت خود به خود نمی افتند. تعدادی عوامل داخلی و خارجی وجود دارند که می توانند منجر به لق شدن دندان های دائمی شوند. علل شایع عبارتند از سلامت ضعیف دندان، هر گونه تروما یا ضربه به دهان، و شرایط زمینه ای.

تروما

تروماهای دندانی ناشی از زمین خوردن، آسیب های ورزشی یا تصادف دیگر، از جمله شایع ترین علل لق شدن دندان های دائمی هستند. برخی از آسیب های تروماتیک ممکن است خود به خود بهبود یابند، اما مهم است که فوراً به دندانپزشک مراجعه کنید تا مطمئن شوید که ریشه دندان و لثه های اطراف آن آسیب ندیده اند.

بیماری لثه

اگر دندان شما ظاهراً بدون هیچ دلیلی لق شده است، به احتمال بسیار زیاد، علت آن پریودنتیت است. پریودنتیت که بیشتر تحت عنوان بیماری لثه شناخته می شود، نوعی عفونت باکتریایی است که باعث فرسایش لثه، بافت نرم و استخوان اطراف دندان ها می شود. پیشرفت بیماری می تواند موجب از بین رفتن لثه ها و لق شدن دندان های دائمی شود. دیگر علائم بیماری پیشرفته لثه عبارتند از: بوی بد دهان، خونریزی لثه هنگام نخ دندان کشیدن، و لثه هایی که متورم و به لمس حساس هستند.

اضطراب

فشردن یا ساییدن مکرر دندان ها به دلیل اضطراب، شرایطی است که تحت عنوان دندان قروچه شناخته می شود، که به مرور زمان می تواند باعث لق شدن دندان ها شود. بسیاری از افراد شب ها دندان های خود را روی یکدیگر فشار می دهند بدون اینکه متوجه شوند این کار را انجام می دهند.

بارداری و یائسگی

تغییرات هورمونی در دوران بارداری یا یائسگی نیز می تواند سلامت دندان های شما را تحت تأثیر قرار دهد. پریودنشیوم عبارت است از الیاف پریودنتال لیگامان و استخوان های موجود داخل دهان که دندان ها را حمایت می کنند و آنها را در جای خود نگه می دارند. در دوران بارداری، تغییرات در سطوح هورمون ها و سطوح بالاتر استروژن و پروژسترون می‌تواند پریودنشیوم را تحت تأثیر قرار دهد. هنگامی که پریودنشیوم تحت تأثیر قرار می گیرد، دندان ها ممکن است احساس لق شدن داشته باشند.

خوشبختانه این تغییرات بعد از بارداری خود به خود برطرف می شوند. با این حال، اگر در دوران بارداری دچار لق شدن دندان ها شدید، به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا بتوانید سایر محرک ها مانند بیماری لثه را رد کنید.

در طول دوران یائسگی، برعکس این اتفاق رخ می دهد- بدن به تدریج استروژن کمتری تولید می کند، که می تواند منجر به کاهش تراکم استخوان شود. با ضعیف تر شدن استخوان فک، خطر لق شدن دندان ها افزایش می یابد.

داروها و شرایط زمینه ای

احتمالاً شنیده اید که کلسیم استخوان های قوی می سازد، اما برای دندان های قوی و سالم نیز مهم است. داروهای خاص، از جمله داروهای ضد تشنج مانند فنی توئین (Dilantin) ممکن است جذب کلسیم را برای بدن دشوارتر سازند- وقتی این داروها به طور منظم و طی یک بازه زمانی طولانی مدت مصرف شوند، می توانند باعث ضعیف و لق شدن دندان ها شوند.

بسیاری از داروهای رایج مانند داروهای ضد بارداری، ضد افسردگی ها و مسکن ها خشکی دهان را به عنوان یک عارضه جانبی بالقوه دارند، که می تواند خطر پوسیدگی دندان را افزایش دهد.

حتی اگر فکر می کنید داروی شما ممکن است علت لق شدن دندان های دائمی شما باشد، بدون مشورت با پزشک خود، مصرف هیچ دارویی را قطع نکنید.

بیماری های زمینه ای خاص نیز می توانند خطر ابتلا به بیماری لثه را افزایش دهند، که یکی از دلایل شایع لق شدن دندان ها است. این بیماری ها عبارتند از:

• HIV
• سرطان
• آرتروز
• دیابت
• پوکی استخوان

پوکی استخوان بیماری است که باعث ضعیف شدن استخوان های بدن و شکستن آنها می شود. استخوان های لگن، ستون فقرات و مچ دست اغلب تحت تأثیر پوکی استخوان قرار می گیرند، اما این بیماری می تواند هر استخوانی را در بدن ضعیف کند. تحقیقات نشان دهنده ارتباط بین پوکی استخوان و تحلیل استخوان در فک هستند. استخوان فک دندان ها را نگه می دارد و آن ها را محکم می کند. هنگامی که استخوان از تراکم استخوان فک کاشته می شود، ممکن است لق شدن و از دست رفتن دندان های دائمی رخ دهد، اتفاق شایعی که برای افراد مسن رخ می دهد.

چه زمانی لق شدن دندان های دائمی یک مورد اورژانسی است؟

در حالت ایده آل، باید به محضی که متوجه لق شدن دندان دائمی خود شدید، برای مراجعه به دندانپزشک برنامه ریزی کنید. این دندان اگر به حال خود رها شود، شرایط به تدریج وخیم تر خواهد شد و باعث آسیب به ریشه و لثه ها می شود، که می تواند منجر به بروز عفونت شود. در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر بلافاصله با دندانپزشک خود تماس بگیرید:

• یک دندان درد شدید
• زخم روی زبان یا لب ها
• تغییر در شکل، رنگ یا تورم لثه
• خونریزی لثه ها هنگام گاز زدن یا فشار دادن لثه ها
• ظاهر شدن چرک داخل دهان
• تیره شدن مینای دندان ها
• تحرک غیر طبیعی دندان یا بی حسی دندان
• سر دردهای مداوم

چقدر طول می کشد تا دندان لق شده بهبود یابد؟

انتظار برای مراجعه به دندانپزشک تنها باعث پیشرفت یا وخیم تر شدن مشکل می شود. در موارد وخیم تر، بیماران ممکن است به درمان های گسترده، از جمله کشیدن و جایگزینی دندان ها نیاز داشته باشند. فقط یک دندانپزشک واجد شرایط می‌تواند تشخیص دهد که چه چیزی باعث لق شدن دندان شما شده است، و باید حتماً فوراً برای مراجعه به یک دندانپزشک وقت بگیرید. زمان بهبودی بستگی به علت لق شدن دندان دارد.

گزینه های درمان برای لق شدن دندان های دائمی

علل مختلفی برای لق شدن دندان دائمی وجود دارد و درمان ضروری برای آن، بسته به علت آن متفاوت خواهد بود. اگر زمین خورده یا آسیب دیده باشید، ممکن است دندان از ریشه خود جدا شده باشد و ممکن است نیاز باشد دندان با جراحی به جای خود باز گردانده شود. آسیب باید پس از مدتی بهبود یابد، و به شما امکان می دهد پس از بهبودی به زندگی خود ادامه دهید.

بسته به وخامت مشکل و اینکه چقدر زود تشخیص داده شده است، روش های متعددی وجود دارند که دندانپزشک می تواند به نجات دندان دائمی لق کمک کند.

درمان های غیر جراحی

• اسپلینت زدن: اگر دندان به دلیل صدمه لق شده باشد، دندانپزشک ممکن است اسپلینت زدن (آتل زدن) به دندان را امتحان کند. اسپلینت زدن عبارت است از چسباندن دندان لق به دندان های مجاور خود، برای کمک به محکم کردن آن. این یک راهکار موقتی است زیرا اتصال کامپوزیت خیلی دوام نمی آورد. یک اسپلینت به بهبود الیاف پریودنتال لیگامان و تقویت دندان لق کمک می کند. این روند معمولاً چند هفته طول می کشد.
• پاکسازی عمقی: اگر دندان به دلیل بهداشت نامناسب دندان و یا بیماری لثه لق شده باشد، دندانپزشک شما ممکن است سعی کند از طریق پاکسازی عمقی دندان را نجات دهد. در طول پاکسازی عمقی، دندانپزشک عفونتی را تا زیر خط لثه پیش رفته و باعث تحلیل رفتن لثه ها شده است را از بین می برد. پس از برطرف کردن عفونت، این احتمال وجود دارد که لثه ها در اطراف دندان بهبود یافته و محکم شوند. از آنجا که این درمان گسترده تر است، ممکن است بیشتر از یک ماه طول بکشد تا بهبود پیدا کنید.

درمان های جراحی

• پیوند بافت و استخوان: شامل قرار دادن استخوان مصنوعی یا طبیعی اطراف ریشه ضعیف شده، برای کمک به بازسازی استخوان و بافت جدید لثه است. این فرایند زمانی رایج است که بیماری پریودنتال وجود داشته باشد، که باعث تضعیف استخوان پیرامون لثه بیمار می شود.
• جراحی فلپ: برای از بین بردن جرمی انجام می شود که در پاکت های عمیق لثه انباشته شده است و تمیز کردن را آسان تر می کند. در طول این فرایند، برای زدودن تارتار، لثه فرد برداشته می شود و پس از انجام آن، در جای خود قرار داده می شود. اگر همه چیز به خوبی پیش برود و این فرایند موفقیت آمیز باشد، لثه ها مجدداً به خوبی اطراف دندان ها قرار خواهند گرفت.
• بازسازی هدایت شده بافت (GTR): در این فرایند جراحی، از غشاهای مانع استفاده می شود، که بازسازی بافت را در جایی که توسط پریودنتیت تخریب شده است، تقویت می کند.

اگر نمی توان دندان را نجات داد، ممکن است نیاز باشد کشیده شود و ایمپلنت دندان جایگزین آن شود.

چگونه از لق شدن دندان های دائمی جلوگیری کنیم؟

شاید داشتن یک دندان دائمی لق نگران کننده باشد، اما روش های ساده ای برای کاهش خطر لق شدن دندان ها وجود دارد:

• بهداشت دهان و دندان را به خوبی رعایت کنید. ممکن است بی معنا به نظر برسد، اما نمی توان به اندازه کافی روی اهمیت بهداشت روزانه دهان و دندان تاکید کرد. مسواک زدن به مدت دو دقیقه، حداقل دو مرتبه در طول روز، و نخ دندان کشیدن روزانه می تواند کمک زیادی به محافظت از سلامت دندان ها کند.
• هر 6 ماه یک مرتبه برای پاکسازی تخصصی به دندانپزشک مراجعه کنید. گرچه مسواک زدن در منزل ضروری است، اما جایگزینی برای پاکسازی تخصصی نیست. پاکسازی تخصصی، علاوه بر دقیق تر بودن، به دندانپزشک شما فرصتی می دهد تا مشکلات مربوط به سلامت دهان و دندان را زود تشخیص دهد.
• از مصرف محصولات تنباکو اجتناب کنید. سیگار کشیدن یا جویدن تنباکو به طور منظم، یکی از علل اصلی بیماری لثه در ایالات متحده است. قطع مصرف تنباکو می تواند خطر ابتلا به بیماری لثه و سرطان دهان را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
• برای کاهش آسیب ناشی از دندان قروچه (براکسیسم) اقداماتی را انجام دهید. افرادی که در شب دندان قروچه می کنند (دندان های خود را روی یکدیگر فشار می دهند و می سایند) فشار زیادی به دندان ها، لثه ها و کل دهان خود وارد می کنند. اگر مرتباً دندان های خود را روی هم فشار می دهید یا می سایید، یک بایت اسپلینت (که محافظ دندان یا محافظ شبانه نیز نامیده می شود) می تواند به محافظت از دندان های شما در برابر آسیب کمک کند. با استفاده از محافظ دهان در شب، در برخی موارد فقط چند هفته طول می کشد تا متوجه تغییرات شوید.
• هنگام انجام ورزش های پر برخورد برای محافظت از دندان های خود محافظ دندان استفاده کنید.
• برای جلوگیری از خشکی دهان هیدراته بمانید.
• از علل بیماری لثه آگاه باشید و برای پیشگیری از آن به طور فعال از دندان های خود مراقبت کنید. همچنین بدانید که افراد مبتلا به پوکی استخوان و دیابت بیشتر در معرض مشکلات دندانی قرار دارند.