لیزر در ارتودنسی
استفاده از فناوری لیزر در دندانپزشکی و ارتودنسی
فناوری لیزر در سال های گذشته بیش از پیش در صنعت دندان پزشکی مدرن (و البته به تازگی در ارتودنسی) اهميت پیدا کرده است. در مقاله پيش رو کاربرد این فناوری را در بافت های نرم و سخت دهانی و همچنين در درمان ارتودنسی بررسى می کنیم.
تمام شواهد نشان میدهد که كاربرد لیزر در درمان ارتودنسی نيز رو به گسترش است.هر چند بسيارى از مزاياى ليزر در ارتودنسي كاربرد عملى پيدا نكرده است اما لازم است مزاياى اين تكنيك نوين در ارتودنسي نيز مورد بحث قرار گيرد.
فناوری لیزر از سال 1988 در دندان پزشکی برای جراحی بافت های نرم بکار برده شد و از سال 1990 در دندان پزشکی ترمیمی نيز به كار گرفته شد. بررسی هایی که بر روی بیماران انجام شده نشان داده که آنها از این روش راضی هستند و در اثر استفاده از ليزر،از ترس حضورشان در مطب دندان پزشکى کاسته شده است.
همین دلایل باعث شده که لیزر در ارتودنسی هم مطرح شود زیرا داشتن رابطه مناسب میان متخصص ارتودنسي و بیماران برای رسیدن به درمان موفق ضروری است.
در واقع امکان کاهش مصرف داروی بی حسی، سرعت بالای درمان، عدم نیاز به بخیه همگی عواملی است که برای بیمار بسیار خوشایند است و مسلما” اين جذابيت ها موجب خواهد شد كه ليزر جاى خود را در ارتودنسي نيز باز كند.با توجه به انتخاب طول موج لیزر نظر ما این است که هنوز لیزر دندانی ایده آلی تا به امروز وجود نداشته و هر کدام از طول موج ها مزایا و معایب خود را دارند.موفقیت در درمان نيز تا حد زیادی بستگی به توانایی فعالیت متخصص با یک طول موج مشخص دارد. در استفاده از لیزر باید به پارامترهای موجود و قوانین ایمنی توجه کرد تا بیمار از تاثیرات جانبی لیزر مصون بماند.
تعریف لیزر و انواع آن
لیزر مخفف کلمات تابش نور از مرکز انتشار است. اساسا اشعه لیزر منبعی متمرکز از تابش های الکترومغناطیسی یا انرژی نور است.
در واقع اشعه لیزر منبعی متمرکز از انرژی نور است که یک طول موج دارد و در یک مسیر مشخص حرکت می کند. این ویژگی ها باعث شده که لیزر از نور معمولی که غیرمنسجم است متمایز باشد و انرژی نور لیزر به درستی به هدف بتابد.
لیزرهای بافت نرم می توانند همزمان تاثیر بی حسی و منعقد سازی را داشته باشند. بنابراین بسیاری از پزشکان جراحی بافت نرم را با استفاده از لیزر انجام می دهند و در طول این عمل از داروی بیهوشی استفاده نمی کنند. برای بی حسی و جراحی بافت نرم می توان لیزر را در محل مورد نظر تاباند که این روش بدون درد است و با کمی بی حسی همراه است و اين موضوع برای کودکان که تحمل روش های درمانی دیگر را ندارند بسیار مفید خواهد بود.
بسیاری از دندان پزشکان( و گاهى متخصصان ارتودنسي) ترجیح می دهند که از ترکیبات بی حسی قدرتمندی در محل درمان استفاده کنند. ليزر مى تواند اين شرايط را بدون تزريق ماده بى حسى ايجاد كند.
پنج کاربرد مهم لیزر در درمان ارتودنسی
1. برداشتن اتصالات بافتی
بافت هاى نرم می توانند میان دندان و فضایی که دندان در آن ظاهر می شود و از سایر دندان ها متمایز می گردد، فاصله ایجاد کنند. با استفاده از لیزر می توان با کمترین احساس دردی اين بافت ها را برداشت. لیزر از نیاز به جراحی جلوگیری می کند و هیچ جای زخمی برجای نمی گذارد. برداشتن بافت، فضاها را موجود را کاملا اصلاح کرده و امکان بازگشت مجدد وجود ندارد.
2. تسریع روند درمان
آیا تا بحال متوجه شده اید که بعضی افراد وقتی که لبخند می زنند لثه هایشان بخش زیادی از دندان هایشان را می پوشاند؟ وقتی این اتفاق رخ می دهد دكتر ارتودنسی متخصص باید بر روی دندان ها براکت نصب کند. از طریق درمان لیزری می توان دندان را از لثه های بزرگ جدا کرد و دیگر نیازی به مدت زمان انتظار برای کنار رفتن آن از طریق ارتودنسي دندان یا جراحی دهان نیست. در واقع پس از این کار می توان براکت را بر روی دندان ها قرار داد و آنها را به سمت سایر دندان ها پیش برد. بنابراین زمان کمتری از بریس ارتودنسي استفاده مى شود.
3. درمان تبخال
بروز تبخال موجب مى شود كه جلسات دندانپزشكى (و از جمله ويزيت ارتودنسي) به تعويق بيفتد و همين موضوع موجب مى شود ارتودنسي دندان ها به تاخير بيفتد. بروز زخم یا تبخال دلایل متعددی دارد و یکی از آنها کشیدن شدن بریس ها بر روی لثه است. اگر زخم بیش از دو هفته ادامه پیدا کرد به جای درد کشیدن و صبر کردن برای درمانش می توان از لیزر استفاده کرد تا زخم برداشته شود و محل آن پاک شود.اين موضوع در بيماران ارتودنسي كه زياد آفت مى زنند مى تواند كمك كننده باشد.
4. کاهش التهاب و تورم لثه
در دوران درمان ارتودنسی شتسشوی دندان ها و استفاده از نخ دندان بسیار مهم است. گاهی در حالیکه یاد می گیرید چگونه در این شرایط مسواک بزنید نمی توانید باکتری های پشت براکت ها را تمیز کنید. بنابراین باکتری ها در آنجا رشد کرده و باعث التهاب و تورم لثه می شود. اين تورم را می توان با لیزر کاهش داد تا بیماران راحت تر دندان هایشان را تميز كنند. پس ليزر ارتودنسي مى تواند در كاهش التهاب لثه نيز كمك كننده باشد.
5. هماهنگی خط لثه
گاهى هنگامى كه بریس هاى ارتودنسي برداشته مى شوند و دندان ها مرتب مى شوند بعضی دندان ها بزرگتر از بقیه به نظر مى رسند؛چرا؟ این مشکل بخاطر خط لثه است. با استفاه از لیزر می توان لثه ها را يكسان كرد و دندان ها را در یک خط نشان داد. پس ليزر مى تواند در فرم دهى طرح لبخند نيز تاثيرگذار باشد.
نتيجه گيرى:
با اينكه هنوز كاربردهاى ليزر در ارتودنسي شايع نشده است اما شرايط در حال تغيير است. به زودى دامنه اين علم به ارتودنسي نيز گسترده خواهد شد و مزاياى ليزر، ارتودنسي را نيز تحت تاثير قرار خواهد داد