پوسیدگی دندان کودکان
پوسیدگی دندان یا کرم خوردگی دندان کودکان چیست؟
پوسیدگی دندان به هر گونه خرابی، یا زوال و از بین رفتگی مینای دندان گفته می شود. مینای دندان لایه سخت بیرونی ترین سطح دندان است. پوسیدگی دندان می تواند منجر به بروز حفره های دندانی یا به اصطلاح کرم خوردگی شود که سوراخ های بسیار ریزی هستند که روی دندان ها بوجود می آیند.
چه عواملی منجر به پوسیدگی دندان های کودکان می شوند؟
پوسیدگی دندان در نتیجه وجود باکتری و عوامل دیگر بوجود می آید. این اتفاق زمانی رخ می دهد که غذاها و خوراکی های حاوی کربوهیدرات ها (مواد قندی و نشاسته ای) روی دندان ها باقی می مانند. از جمله این غذاها و خوراکی ها عبارتند از شیر، نوشابه، کشمش، آبنبات، کیک، آبمیوه، غلات و حبوبات، و نان.
باکتری هایی که به طور طبیعی در دهان وجود دارند این غذاها را تغییر می دهند و اسید تولید می کنند. ترکیب باکتری، غذا، اسید، و بزاق ماده ای به نام پلاک تشکیل می دهد که به دندان ها می چسبند. به مرور زمان اسیدهای تولید شده با باکتری ها دچار خوردگی مینای دندان ها می شوند که به پوسیدگی و کرم خوردگی دندان ها ختم می شود.
کدام کودکان در معرض خطر پوسیدگی دندان ها هستند؟
همه کودکان داخل دهان خود باکتری دارند. بنابراین همه کودکان در معرض خطر پوسیدگی دندان ها قرار دارند. اما موارد زیر می توانند موجب بالا رفتن خطر بروز آن شوند:
- سطوح بالای باکتری که موجب بروز حفره و پوسیدگی های دندانی می شوند.
- سطح بالای قند موجود در رژیم غذایی و نشاسته
- منبع آب دارای فلوراید محدود یا فاقد فلوراید
- بهداشت دهانی ضعیف
- ترشح بزاق کمتر از حد معمول
علائم و نشانه های پوسیدگی دندان در کودکان کدامند؟
پوسیدگی دندان برای هر کودک می تواند مقداری متفاوت باشد. اینها راه های معمولی هستند که دندان ها دچار پوسیدگی و کرم خوردگی می شوند:
- شکل گیری لکه های سفید رنگ روی سطح دندان ها در قسمت هایی که تحت تأثیر قرار گرفته اند. این لکه ها به این معنا هستند که روند در هم شکستن مینای دندان آغاز شده است. این لکه ها ممکن است منجر به حساسیت زود هنگام در دندان ها شوند.
- حفره اولیه روی دندان مشاهده می شود که به رنگ قهوه ای کمک رنگ هستند.
- حفره عمیق تر می شود. رنگ آن تیره تر می شود و به قهوه ای تیره یا سیاه تغییر می کند.
علائم و نشانه های پوسیدگی و حفره های دندان در کودکان مختلف متفاوت است. حفره ها همیشه منجر به بروز علائم نمی شوند. گاهی اوقات بچه ها نمی دانند حفره دندانی دارند تا زمانی که دندانپزشک متوجه وجود آن شود. اما ممکن است کودک این احساس ها را داشته باشد:
- درد در منطقه اطراف دندان
- حساسیت به برخی غذاهای خاص، مانند شیرینی ها و نوشیدنی های داغ یا سرد.
پوسیدگی دندان در کودکان چگونه تشخیص داده می شود؟
دندانپزشک کودکان اغلب می تواند پوسیدگی دندان را بر اساس موارد زیر تشخیص دهد:
- سابقه طولانی از کودک
- معاینه دهان کودک
- عکس های رادیو گرافی با اشعه ایکس
پوسیدگی دندان در کودکان چگونه درمان می شود؟
درمان به علائم و نشانه های کودک، سن، و سلامت عمومی او بستگی دارد. علاوه بر این به شدت وخامت وضعیت نیز بستگی دارد. در اکثر موارد، درمان نیاز به برداشتن و تخلیه قسمت پوسیده دندان و پر کردن آن با مواد مخصوص است. این مواد داخل دهان قرار می گیرند تا آسیب های ناشی از پوسیدگی ترمیم شوند. این کار ترمیم دندان نامیده می شود. انواع مختلف پر شدگی دندان وجود دارد:
- ترمیم های مستقیم: این نوع ترمیم ها برای قرار گرفتن مستقیم مواد ترمیم روی حفره آماده شده، تنها یک مرتبه مراجعه به دندانپزشک نیاز دارند. این مواد ممکن است از جنس نقره، پودرهای شیشه ای بسیار ریز، اسید آکریلیک، یا رزین باشند. آنها اغلب همرنگ دندان ها هستند.
- ترمیم های غیر مستقیم: برای قرار گرفتن این ترمیم ها روی حفره های دندانی دو مرتبه مراجعه به دندانپزشک یا بیشتر نیاز است. آنها معمولاً شامل اینله، آنله، روکش ها، و بریج های دندانی هستند. آنها از طلا، آلیاژهای فلزی پایه، سرامیک ها، یا کامپوزیت های دندانی ساخته می شوند. برخی از این مواد می توانند مانند مینای دندان های طبیعی به نظر برسند.
چگونه می توان از بروز پوسیدگی های دندان کودکان پیشگیری نمود؟
شما با انجام این کارها می توانید به پیشگیری از پوسیدگی دندان های کودک خود کمک کنید:
- مسواک زدن دندان های کودک خود را به محض ظهور نخستین دندان او آغاز کنید. دندان ها، زبان، و لثه های کودک خود را دو مرتبه در طول روز با خمیر دندان فلورایده مسواک بزنید. یا روی مسواک زدن او نظارت داشته باشید. برای کودکان زیر سه سال، تنها مقدار اندکی خمیر دندان استفاده نمایید، اندازه ای حدود یک دانه برنج. کودک با ورود به سه سالگی می تواند خمیر دندان به اندازه یک نخود استفاده نماید.
- از دو سالگی به بعد، روزی یک مرتبه دندان های کودک خود را نخ دندان بکشید.
- اطمینان حاصل نمایید که کودک شما رژیم غذایی متعادلی دارد. خوردن میان وعده های چسبناک و مملو از قند را برای او محدود کنید. این خوراکی ها عبارتند از چیپس، آبنبات، بیسکوییت، و کیک.
- از انتقال باکتری از دهان خود به دهان کودک جلوگیری نمایید. از وسایل مشترک برای غذا خوردن استفاده نکنید. از تمیز کردن پستانک کودک با بزاق دهان خود پرهیز نمایید.
- اگر کودک شما در طول خواب شیشه شیر استفاده می کند، تنها آب درون آن بریزید. آبمیوه یا فرمولاسیون های حاوی قندها که می توانند منجر به پوسیدگی دندان شوند.
- اگر در منطقه ای زندگی می کنید که آب شرب آنجا فاقد فلوراید است، در مورد مکمل فلوراید با دندانپزشک کودک خود صحبت کنید. علاوه بر آن از او بخواهید سیلانت های دندانی یا طرح وارنیش فلوراید را برای او امجام دهد.
- هر شش ماه یک مرتبه کودک خود را نزد دندانپزشک اطفال ببرید.