آیا کشیدن دندان عقل طی درمان ارتودنسی ضروری است؟
آیا دندان های عقل برای همه افراد مشکل آفرین هستند؟
دندان های عقل در اواخر دهه دوم و اوایل دهه سوم زندگی بیرون می آیند، هرچند این دندان ها در برخی افراد در سنین 12- 14 سالگی رشد می کنند. این دندان ها نیز به اندازه دیگر دندان ها مهم هستند. اکثر افراد حین رشد آنها هیچ مشکلی ندارند. اما برخی افراد طی این زمان مشکلاتی را تجربه می کنند.
- دندان های عقلی که به شکل درست قرار نگرفته اند می توانند به دندان های مجاور آسیب برسانند. برخی از آسیب هایی که ممکن است در نتیجه قرار گیری نادرست دندان های عقل بوجود بیایند عبارتند از پوسیدگی دندان، بیماری لثه، و تحلیل استخوان اطراف مولر دوم.
- دندان های عقل می توانند موجب بروز بیماری هایی مخرب شوند. کیست ها، تومورها و دیگر بیماری ها می توانند کنار دندان های عقل نهفته بوجود بیایند. بیماری های این چنین ممکن است برای مدت زمان طولانی کاملاً بدون علامت و نشانه باشند. وقتی علائم، درد، و تورم گسترش می یابند، کیست یا تومور معمولاً آسیب خود به استخوان فک و/ یا دندان ها را وارد کرده اند.
- حتی تمیز نگه داشتن دندان های عقل کار دشواری است. بهداشت ناکافی دندان ها در نتیجه دشواری دسترسی به دندان های عقل می تواند موجب پوسیدگی دندان و بیماری لثه شود و دندان های دیگر را را با خطر آسیب و از دست رفتن مواجه سازد.
چرا ممکن است ارتودنتیست کشیدن دندان را پیشنهاد دهد؟
شاید برای شما نیز پیش آمده باشد که طی درمان ارتودنسی، ارتودنتیست به شما گفته باشد که کشیدن دندان عقل شما ضروری است. ممکن است فکر کنید چرا باید دندانی که درد ندارد را بکشم؟ آیا راهی هست که از کشیدن آن اجتناب کرد؟ آیا می توان توصیه ارتودنتیست را نادیده گرفت؟
آنچه باید بدانید این است که حفظ تک تک دندان ها، حتی دندان های عقل، برای همه ارتودنتیست ها از اهمیت بالایی برخوردار است. به همین دلیل هر راهی برای حفظ آنها را مورد بررسی قرار خواهند داد و تنها در صورتی تصمیم به کشیدن آنها می گیرند که مضرات وجود آن بیشتر از مزایای آن باشد.
ارتودنتیست در تشخیص خود اشتباه نمی کند، او به فکر هزینه ای است که کرده اید!
شاید به نظر شما این عنوان برای بازار گرمی باشد، اما واقعیت است، دلایل زیادی وجود دارند که ممکن است نیاز باشد دندان عقل کشیده شود، حتی اگر هیچ دردی در آنها احساس نشود. کمی زمان بگذارید و با خواندن این متن با برخی از علل این اقدام آشنا شوید.
- شایع ترین مشکل دندان های عقل این است که در اکثر بیماران در قوس دندانی آنها فضای کافی برای رشد این دندان ها وجود ندارد. در اکثر افراد دندان ها از قبل آنقدر فشرده و نامرتب هستند که رشد دندان های عقل موجب وخیم تر شدن وضعیت آنها می شود. بدتر از آن زمانی است که آنها مانع رشد صحیح دیگر دندان های مولر شوند. زمانی که دندان های عقل نهفته هستند یا قسمتی از آنها بیرون آمده است، آنها درست در پشت یا زیر دندان های مولر دوم واقع شده اند و اجازه جابجایی به آنها را نمی دهند درنتیجه نمی توان مولرهای دوم را به سادگی و به شکل مؤثر جابجا کرد. در این صورت، با کشیدن دندان های عقل، آنها دیگر مسیر جابجایی دندان های مولر را سد نمی کنند، در نتیجه ارتودنتیست به راحتی قادر خواهد بود همه دندان ها را به سمت جای درست خود هدایت کند.
- با برداشتن براکت های ارتودنسی، دندان ها آزاد هستند تا دوباره به جای نخست و نادرست خود برگردند. گاهی اوقات ممکن است لازم باشد با کشیدن دندان عقل از ریلپس (بازگشت به جای نخست) ارتودنتیک پس از برداشتن براکت های ارتودنسی پیشگیری نمود. در ضمن، برای پیشگیری از ریلپس ارتودنتیک، استفاده دقیق و تمام وقت ریتینر توصیه می شود.
آیا برای قرار گرفتن براکت ها باید تا زمان کشیدن دندان عقل صبر کرد؟
- معمولاً دندان های عقل تا سنین 17- 21 سالگی بیرون می آیند، بنابراین، اگر بخواهید صبر کنید تا دندان های عقل شما بیرون بیایند و پس از آن درمان ارتودنسی خود را آغاز کنید، مشکلات ارتودنتیک شما وخیم تر از زمان نوجوانی خواهند شد. شرایط ارتودنتیک خاصی هستند که اگر در سنین کودکی به آنها پرداخته شود می توان آنها را نسبتاً راحت تر برطرف کرد. با این حال، اصلاح این شرایط ارتودنسی در افراد بزرگسال مستلزم انجام جراحی خواهد بود و از سوی دیگر طول درمان نیز بیشتر خواهد بود.
- خیلی زودتر از بیرون آمدن دندان های عقل می توان به مشکلات فشردگی دندان ها پی برد و متوجه شد که حتی اگر با درمان ارتودنسی هم مشکل آنها برطرف شود، با بیرون آمدن دندان های عقل نیز ممکن است این مشکل بروز پیدا کند. وقتی دندان های عقل به اندازه کافی به سطح نزدیک می شوند در صورت لزوم با کمک جراحی می توان آنها را کشید.
- حتی زمانی که براکت های ارتودنسی نیز روی دندان ها قرار دارند هم می توان برای کشیدن دندان های عقل اقدام کرد. بنابراین، حتی اگر رشد آنها در اواسط درمان ارتودنسی آغاز شود، بدون ایجاد اختلال در درمان ارتودنسی می توان یا مراقبت از آنها را آغاز کرد یا در صورت لزوم آنها را کشید.
- برای برخی افراد نیاز نیست دندان های عقل آنها کشیده شود. در صورتی که دندان های عقل هیچ مشکلی نداشته باشند و برای درمان ارتودنسی نیز مشکلی ایجاد نکنند، دندان های عقل نیاز به کشیدن نخواهند داشت. ارتودنتیست می تواند این موضوع را حتی از ابتدای درمان و در سنین پایین نیز تشخیص دهد.
- به محض برداشتن براکت ها از روی دندان ها، باید از ریتینر (نگهدارنده) استفاده شود. این ابزار دندان ها را صاف نگه می دارد. تا زمان خاصی باید طبق دستورالعمل ارتودنتیست خود در طول روز از آنها استفاده کنید و پس از آن این استفاده به شب ها محدود می شود.
نکته آخر اینکه…
برای اکثر نوجوانان مضرات صبر کردن تا پس از دوران دبیرستان برای آغاز درمان ارتودنسی بیشتر از مزایای صبر کردن تا پس از بیرون آمدن دندان های عقل است. اکثر افراد و حتی والدین آنها ترجیح می دهند در سنین دبیرستان برای مراجعه به ارتودنتیست اقدام کنند. بیشتر صبر کردن در واقع می تواند طول درمان را افزایش دهد، زیرا برخی مشکلات در سنین پایین تر به راحتی قابل حل هستند. اگر درمان با براکت های ارتودنسی به اتمام برسد و همچنان اثری از دندان های عقل وجود نداشته باشد، خوش شانس بوده اید اما هنوز همه چیز به پایان نرسیده است. برخی افراد هستند که هرگز دندان عقل در آنها رشد نمی کند، که بسیار نادر است. اما در برخی دیگر این دندان های آنها نهفته می مانند و موجب بروز مشکلات دیگر می شوند. در این صورت دندان نیاز به کشیدن خواهد داشت.