حوادث دندانی در کودکان
تقریباً 50 درصد از افراد در طول دوران کودکی خود نوعی آسیب دهانی یا دندانی را تجربه می کنند که برخی از آنها قابل پیشگیری هستند. اغلب آسیب به دهان و دندان ها با زمین خوردن، تصادفات با وسایل نقلیه، حوادث ورزشی یا دعوا اتفاق می افتند. این آسیب ها عموماً در اوایل دوران کودکی اتفاق می افتند، مخصوصاً زمانی که کودکان نوپا در حال یادگیری ایستادن روی پاهای خود هستند. ارائه کمک های اولیه مناسب و به موقع ضروری است، مخصوصاً وقتی یکی از دندان ها آسیب دیده است.
در اکثر موارد، این حوادث زندگی فرد را به خطر نمی اندازند. به ندرت برای کودک مشکلات جدی بوجود می آید. آسیب هایی که به دهان و دندان ها وارد می شوند می توانند تأثیرات بلند مدتی روی ظاهر و اعتماد به نفس کودک داشته باشند. اینکه والدین و اطرافیان بدانند برای تروماهای دندانی چه کمک های اولیه ای لازم هستند، به این معناست که کودک این شانس را دارد که اگر دچار حادثه شد، به سرعت بهبود پیدا کند.
انواع حوادث دهانی و دندانی
حوادثی که ممکن است برای کودکان نوپا اتفاق بیفتند عبارتند از:
- بریدگی و خراش داخل دهان (لثه ها یا زبان) یا لب ها؛
- آسیب به دندان ها، از جمله شکستن، ترک خوردن، یا لب پر شدن دندان ها یا جابجا شدن آنها، یا خارج شدن دندان از حفره؛ و
- سوختن لب ها یا داخل دهان
در این مقاله قصد داریم به حوادث دندانی بپردازیم که می توانند برای کودکان اتفاق بیفتند.
اگر دندان کودک از جا ی خود خارج شد چه باید کرد؟
حدود یک سوم کودکان نو پا، معمولاً در سنین 18 تا 40 ماهگی، نوعی حوادث دندانی را تجربه می کنند. بنابراین، تقریباً همه والدین باید یاد بگیرند در صورتی که این اتفاق برای کودک آنها رخ دهد و دندان کودک از حفره خود خارج شود، چه باید بکنند.
- سعی کنید خونریزی را متوقف کنید. با کمک یک گاز استریل روی حفره فشار ملایم و مستمر وارد کنید.
- اگر خونریزی متوقف نشد، از مراقبت های پزشکی کمک بگیرید. پس از 10 دقیقه، خونریزی باید متوقف شود. در غیر اینصورت، به دندانپزشک یا اورژانس مراجعه کنید.
- به فکر کاهش درد نیز باشید. از دندانپزشک خود راجع به اینکه آیا می توانید به کودک خود داروی مسکن بدهید یا خیر، سؤال بپرسید.
- با دندانپزشک تماس بگیرید. در صورتی که دندان به طور کامل از حفره خارج شده باشد، دندانپزشک می تواند به شما توصیه هایی بدهد تا بهترین اقدام را انجام دهید.
- دندان شیری: معمولاً نظر دندانپزشک ها این است که دندان شیری مجدداً کاشته نشود، زیرا این کار می تواند روی رشد دندان های دائمی که قرار است بعداً بیرون بیایند تأثیر بگذارد. با این حال، باز هم لازم است کودک خود را برای بررسی های بیشتر نزد دندانپزشک ببرید.
- دندان های دائمی: ظرف مدت دو ساعت پس از خارج شدن دندان دائمی از حفره، می توان آن را مجدداً داخل حفره در جای خود قرار داد (رشد دندان ها از حدود 6 تا 7 سالگی آغاز می شود). در این مورد، با مراجعه فوری به دندانپزشک باید سریعاً اقدام کرد.
- دندان را مرطوب نگه دارید یا مجدداً آن را داخل حفره خود قرار دهید. دندان را از قسمت بالا یا تاج آن، و نه از سمت ریشه، بگیرید- و بدون تمیز کردن آن را داخل شیر بیندازید. انجمن دندانپزشکان آمریکا توصیه می کند که والدین دندان دائمی کنده شده را بدون لمس آن از قسمت ریشه مجدداً داخل حفره خود قرار دهند. اگر می توانید این کار را انجام دهید، روی دندان یک تکه گاز استریل قرار دهید و از کودک خود بخواهید دندان های فک مقابل خود را روی آن قرار دهد و برای مراجعه به دندانپزشک اقدام کنید. اگر نمی توانید دندان را بدون هیچ خطری مجدداً در جای خود قرار دهید، دندان را داخل شیر قرار دهید و آن را با کودک نزد دندانپزشک ببرید.
- آرامش خود را حفظ کنید. وقتی دندان کودک شما آسیب می بیند یا از حفره خود خارج می شود، حفظ آرامش کار دشواری است. اما سعی کنید این کار را انجام دهید و بیشتر از این موجب استرس و اضطراب کودک نشوید. دهان به خوبی خونرسانی می شود، به همین دلیل است که همه چیز بدتر از آن چیزی که هست به نظر می رسد. خبر خوب اینکه دهان به سرعت می تواند بهبود پیدا کند.
اقدام برای شکستگی، لب پر شدگی، یا ترک خوردگی جزئی
دندان های شیری خیلی راحت تر از دندان های دائمی آسیب می بینند، زیرا تاج دندان (قسمتی قابل مشاهده دندان) مقداری بلندتر از ریشه است، به همین دلیل ثبات آنها کمتر از دندان های دائمی است در نتیجه، معمولاً شکستگی، لب پر شدگی، یا ترک جزئی دندان های شیری به ندرت اتفاق می افتد. صرف نظر از نوع آسیب، در هر صورت بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید تا آن را بیرون بیاورد.
اگر این اتفاقات رخ دادند، فوراً به دندانپزشک مراجعه کنید:
- دندان اندکی خارج از لثه باشد؛
- یک خط شکست تا بالای دندان وجود داشته باشد؛
- یک حباب گوشت مانند (پالپ دندان) از دندان بیرون زده باشد؛
- کودک پریشان به نظر می رسد.
اگر این اتفاقات رخ دادند می توانید برای روز بعد از دندانپزشک وقت بگیرید:
- دندان ترک خورده. پس از حادثه، دهان کودک را با آب ولرم شستشو دهید و پس از آن کمپرس سرد روی صورت کودک قرار دهید تا تورم احتمالی صورت را کاهش دهید.
- دندان لب پر شده.
- دندان داخل لثه فشرده شده، اما شکسته نشده یا خونریزی ندارد.
- در صورتی که دندان تنها مقداری جابجا شده باشد، احتمالاً کودک می تواند با زبان زدن به دندان آن را مجدداً به جای اول خود باز گرداند. با این حال، اگر دندان شیری لغزنده است، ممکن است دندانپزشک تصمیم بگیرد آن را بکشد تا اجازه ندهد به یک مشکل بزرگ تبدیل شود.
پس از هر آسیبی که به دندان ها وارد می شود، ممکن است طی یک دوره چند هفته ای، رنگ دندان شیری تغییر کند، که به این معناست که داخل دندان از بین رفته است و لازم است دندان کشیده شود.