آیا قطره آهن موجب ایجاد لکه روی دندان کودک می شود؟
کمبود آهن در کودکان یکی از نگرانی های شایع است زیرا بر اساس آمار تخمین زده شده است که حدود 6 تا 15 درصد از کودکان نوپا کمبود آهن دارند. پیشگیری از کمبود آهن در سالهای نخست پس از تولد حیاتی است زیرا در نتیجه فقر آهن کاهش عملکرد ذهنی، جسمی و رفتاری بروز پیدا خواهد کرد.
عوامل مختلفی هستند که می توانند منجر بروز این نقص یا کمبود شوند از جمله رشد سریع یا جذب ضعیف آهن. با این حال، رژیم غذایی که آهن موجود در آن به اندازه کافی نیست، یکی از شایع ترین علل کمبود این ماده حیاتی در این گروه سنی است به همین دلیل معمولاً برای آنها استفاده از مکمل توصیه می شود. متأسفانه یکی از شایع ترین عوارض جانبی این مکمل ، ایجاد لکه روی دندان ها است.
مکمل آهن و لکه دندان ها
مکمل آهن برای کودکان نوپا، عموماً به شکل قطره وجود دارد زیرا کودکان در این سن قادر به قورت دادن قرص نیستند. این مکمل مایع تیره و به رنگ قهوه ای مایل به قرمز است و معمولاً موجب ایجاد لکه روی دندان ها می شود. بر اساس یافته های دندانپزشکی اطفال، هم روی دندان ها و هم روی خط لثه ها می تواند لکه تیره ایجاد شود.
این لکه ها هم می توانند خیلی سریع نمایان شوند، یا اینکه به مرور زمان خود را نشان دهند. بعلاوه، اگر کودک به دریافت مکمل ادامه دهد، این لکه ها می توانند به سرعت تغییر شکل دهند.
آیا قرص آهن هم می تواند موجب ایجاد لکه روی دندان ها شود؟
برخلاف قطره مکمل آهن، قرص های آهن موجب تغییر رنگ دندان ها نخواهند شد. حتی اگر آنها موجب بروز لکه زرد رنگ روی دندان ها شوند، این تغییر رنگ دائمی نخواهد بود. با این حال، اگر از قرص های آهن استفاده می کنید، نیاز نیست نگران زرد یا بد رنگ شدن دندان های خود شوید.
پیشگیری از بروز لکه روی دندان ها در نتیجه استفاده از مکمل آهن مایع
رقیق کردن مکمل آهن در یک فنجان آب می تواند از ایجاد لکه روی دندان ها جلوگیری کند. سعی کنید مکمل را به آب پرتقال اضافه کنید زیرا ویتامین C موجب تسهیل جذب آهن می شود. آن را به هیچ عنوان به شیر اضافه نکنید زیرا کلسیم موجود در آن می تواند در جذب صحیح آهن اختلال ایجاد نماید. یکی دیگر از گام های پیشگیرانه جلوگیری از تماس محلول رقیق شده مکمل آهن با دندان های جلو است.
این کار را می توانید با استفاده از نی انجام دهید. با این حال، کاملاً مواظب باشید تا اطمینان حاصل نمایید که همه مایع مصرف شده است. کاهش نیاز به مکمل به طور مشهودی می تواند موجب از بین رفتن احتمال بروز لکه روی دندان ها شود. آکادمی آمریکایی دندانپزشکی اطفال توصیه می کند غذاهای غنی از آهن مانند گوشت قرمز، سبزیجات سرشار از آهن و میوه های حاوی ویتامین C، راهی برای دریافت آهن کافی کودکان نوپا هستند.
درمان لکه های ایجاد شده روی دندان ها در نتیجه مصرف قطره آهن
با دو مرتبه مسواک زدن در طول روز، مخصوصاً پس از مصرف مکمل قطره خوراکی آهن، به کاهش تغییر رنگ دندان ها کمک خواهد کرد. استفاده از خمیر تهیه شده از جوش شیرین نیز توصیه می شود، زیرا تحقیقات حاکی از این هستند که جوش شیرین برای زدودن این نوع لکه ها نسبتاً مؤثر است.
بسته به سن کودک، این کار ممکن است دشوار باشد، زیرا احتمالاً کودکان در این سن مزه آن را دوست نخواهند داشت. در این صورت، به جای مسواک می توانید یک دستمال تمیز را با جوش شیرین رطوب کنید و انگشت خود را با ملایمت روی دندان های کودک که تغییر رنگ داشته اند بکشید. در صورتی که تغییر رنگ دندان ها خیلی نگران کننده باشد، پاکسازی حرفه ای توسط دندانپزشک نیز می تواند راهکار خوبی باشد.
نیاز نیست کودک برای همیشه از قطره آهن استفاده کند. به همین دلیل، با اتمام دوره مصرف آن لکه ها به صورت چشمگیری کاهش خواهند یافت.
چه عوامل دیگری می توانند موجب ایجاد لکه روی دندان های کودک شوند؟
تغییر رنگ دندان ها معمولاً به دو دسته کلی تقسیم می شود: داخلی و خارجی.
تغییر رنگ خارجی دندان ها تنها مینای دندان ها را تحت تأثیر قرار می دهد و معمولاً بواسطه داشتن رژیم غذایی بد بروز می یابد. از سوی دیگر، تغییر رنگ داخلی دندان ها با مصرف تعدادی از دندان ها بروز می یابد. علاوه بر قطره آهن، مصرف برخی آنتی بیوتیک ها نیز می تواند موجب تغییر رنگ دندان ها شود. برخی دهانشویه های ضد عفونی کننده که برای درمان ژینژیویت استفاده می شوند نیز می توانند موجب تغییر رنگ دندان ها شوند.
بعلاوه، برخی داروهایی که برای درمان آکنه مصرف می شوند نیز می توانند رنگ دندان ها را تغییر دهند. علاوه بر همه اینها، مکمل فلوراید نیز می تواند منجر به بروز لکه های داخلی دندان ها شود. مصرف برخی آبمیوه ها، ویتامین ها و حتی وجود برخی باکتری های رنگی که به طور طبیعی داخل دهان وجود دارند می توانند رنگ دندان ها و خط لثه را تغییر دهند.
خوشبختانه، در صورتی که لکه تیره ایجاد شده روی دندان ها به مکمل آهن مربوط باشد، نیاز نیست نگران شوید زیرا دندان های شیری در نهایت خواهند افتاد و دندان های دائمی جای آنها را خواهند گرفت، که آن زمان هم احتمالاً دیگر نیازی نیست قطره آهن مصرف شود.