دندان لترال میخی شکل و درمان آن

گاهی اوقات برای بدست آوردن نمای لبخند،فقط ارتودنسی دندانها کافی نیست و لازم است علاوه بر ارتودنسی کارهای دیگری نیز روی دندانها انجام شود.در واقع ارتودنسی فقط نظم دندانها را بهبود می دهد و قادر به تغییر سایز دندانها نمی باشد.در مواردی که شکل و سایز دندانها دچار مشکل می باشد،ابتدا متخصص ارتودنسی نظم مورد نظر دندانها را فراهم می کند و پس از آن متخصص دندانپزشکی زیبایی سایز و فرم دندانها را بحالت دلخواه درمی آورد.این سایز کوچک و غیرنرمال در بعضی از دندانها بصورت معمول دیده می شود که مهمترین آنها دندان لترال می باشد.

دندان لترال چیست؟

دندانهای لترال دومین دندانهای ثنایا هستند که به علت نمایان بودن هنگام صحبت کردن و به خصوص هنگام خندیدن تاثیر غیر قابل انکاری در زیبایی دارند. در حالت طبیعی نمای دندانهای لترال در جهات مختلف به صورت زیر است.

دندان میخی شکل

اگر دندانهای لترال ظاهری کوچک، تیز و میخی شکل پیدا کنند، به آنها اصطلاح میخی شکل نسبت داده میشود که با نام peg shaped lateral  نیز نام برده میشود .در افراد با مشکل لترال میخی شکل، عموما مشکل دیاستم در ناحیه midline به علت حرکت دیستالی دندان سانترال نیز دیده میشود.

 نتایج مطالعات صورت گرفته بر روی این دندانها حاکی از آن است که پیدایش دندانهای peg shaped وابسته به ژنتیک و توارث خانوادگی است و الگوی توارث آن عموما به صورت اتوزومال غالب است. به این معنا که در صورت وجود آن در هر یک از والدین، به احتمال 50% فرزندان آنها نیز مبتلا خواهند شد.

درمان دندان لترال

در درمان لترال میخی شکل رابطه مستقیمی با مهارت متخصص ارتودنسی و متخصص دندانپزشکی ترمیمی دارد. در انتخاب نوع درمان مواردی نظیر جنبه های فانکشنال و زیبایی، نیاز به کشیدن دندانها، موقعیت دندانهای کانین (نیش) و نیاز به درمانهای ارتودنسی و ترمیمی باید در نظر گرفته شوند.

گزینه های درمانی متعددی برای درمان این نوع دندانها وجود دارند که برخی از مهمترین آنها عبارتند از:

• کشیدن دندانهای peg shaped و حرکت دندانهای کانین به محل دندان لترال کشیده شده با کمک درمان ارتودنسی. سپس دندان های کانین با کمک درمانهای ترمیمی recontoured و reshaped میشوند و فرم دندان لترال را به خود میگیرند.

• کشیدن دندان میخی شکل و جایگزینی آن با ایمپلنت یا پروتز partial ثابت (fixed partial denture)

• Align کردن دندان میخی شکل با کمک درمان ارتودنسی و سپس اصلاح شکل آن با کمک درمانهای ترمیمی

از گزینه های درمان ترمیمی میتوان به لامینیت،کامپوزیت ونیر، روکش های فلزی-سرامیکی و روکشهای تمام سرامیکی اشاره کرد .

 قبل از آغاز درمان باید مشاوره های لازم با متخصص ارتودنسی، ترمیمی و بیمار صورت گیرد که این امر موجب مشخص شدن طرح کلی درمان، مزایا و معایب آن و هماهنگی متخصص ارتودنسی و ترمیمی با یکدیگر خواهد شد؛ چرا که پس از اتمام درمان ارتودنسی و تنظیم فاصله دندانها، درمان ترمیمی صورت خواهد گرفت.

 در تصاویر زیر بیماری 26 ساله را ملاحظه میکنید که به متخصص ارتودنسی مراجعه کرده است .شکایت اصلی وی وجود فاصله میان دندانها (spacing) و وجود دیاستم در ناحیه دندانهای سانترال فک بالا (midline diastema) بوده است. همان طور که مشاهده میکنید در تصویر لبخند بیمار وجود 4mm دیاستم در ناحیه midline مشهود است.

دندانهای لترال peg shaped نیز در فک بالا دیده میشوند.

 مجموع فاصله میان دندانها در فک بالا 12mm و در فک پایین 3mm بوده است. بعد از انجام مشاوره با بیمار و در میان گذاشتن راه های درمانی با وی ترکیب درمان ارتودنسی و ترمیمی مورد پذیرش واقع شد.

 بر اساس این طرح درمان ابتدا با استفاده از نیروهای ارتودنسی فضای میان دندانها بسته و فضای کافی برای درمان ترمیمی نیز در نظر گرفته شد. این فضا میان دندانهای ثنایای فک بالا به میزان 2mm برای قرارگیری veneerها رعایت شد.

 در طی 8 ماه فضای میان دندانها بسته و alignment آنها به حالت صحیح درآمد.

 در روز پایان درمان ارتودنسی بیمار به متخصص ترمیمی مراجعه و در طی 4 روز بعد veneerها بر روی دندانها قرار گرفتند.

بهترین زمان بازسازی دندان لترال

یکی از سوالاتی که در طول درمان ارتودنسی از متخصص ارتودنسی می شود این است که چه زمانی بایستی اقدام به بازسازی دندان مورد نظر نمود؟پاسخ به این سوال در این نکته می باشد که ابتدا بایستی نظم و ترتیب مورد نظر دندانها شکل بگیرد و این توزیع فضا به تایید متخصص دندانپزشک زیبایی برسد؛پس از آن متخصص ارتودنسی وسایل ارتودنسی را از روی دندانها خارج می کند و متخصص دندانپزشکی زیبایی بازسازی دندانها را انجام می دهد.البته لازم است فرد پس از بازسازی دندانها مجددا” نزد متخصص ارتودنسی برگردد تا پس از قالب گیری از دندانهای وی،نگهدارنده ارتودنسی به وی تحویل گردد.رفت و برگشت این جلسات مابین متخصص ارتودنسی و متخصص دندانپزشکی ترمیمی_زیبایی بایستی به نحوی تنظیم شود که در یک روز انجام شود