ارتودنسی در بيماران فشار خون

ارتودنتیست ها هر روزه با تعدادی از بیمارانی مواجه هستند که از نظر پزشکی وضعیت پیچیده ای دارند با این حال دندان های آنها نیاز به صاف شدن دارند تا زیبایی و نیز سلامتی دهان و دندان آنها تضمین شود. در این مقاله قصد داریم مروری داشته باشیم بر تأثیر شایع ترین بیماری های سیستمیک بر نتیجه درمان ارتودنسی. خوشبختانه در طول درمان ارتودنسی بروز مشکلات چندان شایع نیست و عوارض چندانی هم ندارد. با این حال ارتودنتیست باید دانش اساسی مربوط به بیماری ها را داشته باشد و از تأثیر آنها روی حفره دهان اطلاع داشته باشد زیرا باید علائم و نشانه های دهانی بیماری های شناسایی نشده را بشناسد.

آندوکاردیت یا التهاب عفونی پوشش داخلی قلب Infective Endocarditis

آندوکاردیت عفونی پوشش داخلی قلب (IE) بیماری است که در آن سطح داخلی دیواره قلب عفونی می شود و ممکن است یک یا چند عروق قلب، پوشش داخلی دیواره قلب (شامل لایه آندوتلیال قلب و بافت همبند زیر آن) را درگیر سازد یا موجب نقص دیواره قلب شود. تأثیراتی که این بیماری روی قسمت های داخلی می گذارد عبارت است از نقص شدید دریچه قلب، که می تواند منجر به نارسایی قلبی مقاوم به درمان و آبسه میوکارد (عضله قلب) شود.

آندوکاردیت زمانی اتفاق می افتد که باکتری وارد جریان خون شود و به بخش های آسیب دیده غشاء داخلی قلب یا دریچه غیر طبیعی قلب متصل شود. البته همه باکتری هایی که وارد جریان خون می شوند منجر به بروز آندوکاردیت نمی شوند. تنها باکتری هایی که قادرند به سطح غشاء دیواره قلب و نیز دریچه غیر طبیعی آن بچسبند می توانند منجر به بروز این بیماری شوند. توانایی این باکتری ها برای چسبیدن به سطح غشاء با کمک لخته های خونی میکروسکوپی انجام می شود که از قبل وجود دارند که معمولاً در این محل های غیر عادی تشکیل می شوند.

باکتری های انتقالی می توانند غشاء داخلی دهان، مجرای روده، بریدگی های کوچکی که در فعالیت های روزانه (از جمله مسواک زدن یا جویدن غذا) ممکن است در بدن ایجاد شوند را تحت تأثیر قرار دهند. هرچند چندان شایع نیست اما آندوکاردیت از اهمیت ویژه ای برخوردار است زیرا علیرغم درمان های ضد میکروبی، می تواند منجر به بروز مشکلاتی از قبیل سکته و حتی مرگ شود. بیمارانی که در پی درمان ارتودنسی هستند باید از خطرات آندوکاردیت نیز مطلع باشند تا در حد امکان از ورود باکتری به جریان خون پیشگیری کنند و بهداشت دهان و دندان را به خوبی رعایت کنند زیرا باکتری ها این قابلیت را دارند که درون پلاک هاى روی دندان ها انباشته شوند .بنابراین هر گونه درمان تهاجمی که احتمال انتقال باکتری به جریان خون را داشته باشد باید با مصرف پیشگیرانه آنتی بیوتیک همراه باشد.

نکاتی برای درمان ارتودنسی در بیماران مبتلا به آندوکاردیت عفونی پوشش داخلی قلب

• فرایندهای ارتودنتیک از جمله تهیه قالب، قرار دادن سپراتور (جدا کننده)، بندینگ، جراحی اکسپوز دندان های نهفته می تواند باکتری به همراه داشته باشند. بنابراین، مصرف آنتی بیوتیک مدت کوتاهی پیش از آغاز فرایند درمان توصیه می شود تا میکرو ارگانیسم های بیماری زا از بین بروند و احتمال خطر کاهش پیدا کند.
• تا حد امکان باندینگ به بندینگ ترجیح داده می شود.
• بیمار باید به استفاده از دهانشویه های آنتی میکروبیال تشویق شود تا تشکیل پلاک روی دندان ها کنترل شود و بهداشت دهان در حد استاندارد باقی بماند.
• مطلوب آن است که از بروز خونریزی لثه پیشگیری شود و این هدف با حفظ بهداشت دهان به خوبی قابل دستیابی است.
• تحریک مزمن بافت های داخلی دهان ناشی از ابزارهای ارتودنسی می تواند موجب خونریزی شود و باید تلاش ویژه ای شود تا از هر گونه تحریک و حساسیت لثه یا غشاء داخل دهان پرهیز شود.
• به جای استفاده از لیگاچورهای فلزی، سیم کمانی باید با استفاده از محافظ الاستومریک محفوظ نگه داشته شود. نیاز است مراقبت ویژه انجام شود تا حین قرار دادن و بیرون آوردن سیم ارتودنسى از ایجاد بریدگی در غشاء دهان پیشگیری شود.

فشار خون

فشار خون بالا یکی از ریسک فاکتورهای اصلی بیماری قلبی عروقی است و یکی از علل اصلی نارسایی کلیه و سکته است.

در بیمارانی که فشار خون آنها تحت کنترل نیست، باید درمان های اختیاری دهان و دندان تا زمانی که بیماری آنها تحت کنترل در آید به تعویق انداخته شوند. با این حال، برای بیماران مبتلا به فشار خون بالا که بیماری آنها به خوبی تحت کنترل است، قرار گرفتن تحت درمان ارتودنسی هیچ منعی ندارد. در طول دوره درمان، ارتودنتیست باید کاملاً مراقب سلامت لثه ها باشد، زیرا داروهای مسدودکننده کانال کلسیم، مخصوصاً نیفدیپین، منجر به رشد بیش از حد بافت لثه خواهند شد. باید برای جلوگیری از هر نوع حساسیت لثه تلاش ویژه ای شود و ارتودنتیست قبل از آغاز دوره درمان ارتودنسی باید رضایت پزشک بیمار را داشته باشد.

افزایش بافت لثه هاپیرپلازی واقعی نیست اما عبارت است از تکثیر بافت های همبند غیر سلولی بافت لثه و این اتفاق بیشتر در سطح لبی دندان های پیشین رخ می دهد. از آنجا که تجمع پلاک به صورت موضعی و نیز التهاب، از جمله علل رشد بیش از حد بافت لثه هستند، بیمارانی که از براکت های ارتودنسی استفاده می کنند باید بهداشت دهان و دندان ها را به خوبی رعایت کنند. برداشت بافت اضافی به کمک جراحی در پیشگیری از بروز مجدد آن مؤثر است. تغییر داروهای ضد فشار خون می تواند با موفقیت به حل مشکل کمک کند، بدون اینکه در مهارت مسواک زدن فرد تغییری ایجاد شود. داروهایی که معمولاً برای کنترل فشار خون استفاده می شوند عبارتند از دیورتیک ها Diuretics یا همان داروهای مدر (مانند فورزماید furosemide، هیدروکلروتیازید hydrochlorothiazide) مسدودکننده گیرنده آدرنرژیک بتا β-Adrenergic receptor blockers (مانند پروپرانولول، متوپرولول)، مسدودکننده های غیر انتخابی بتا Nonselective β-blockers (مانند پروپرانولول propranolol)، مهار کننده های آنزیم تبدیل کننده ی آنژیوتانسین ACE inhibitors (مانند کاپتوپریل captopril)، آگونیست های گیرنده آدرنرژیک آلفا 2 که به صورت مرکزی عمل می کنند centrally acting α2-adrenergic receptor agonists (مانند کلونیدین clonidine) و مسدودکننده های نورون آدرنرژیک غیر مرکزی Peripheral adrenergic neuron blockers (مانند گوانتیدین guanethidine).

نکاتی برای درمان ارتودنسی در بیماران مبتلا به فشار خون بالا

• کاهش استرس از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
• پیشنهاد می شود هر ویزیت کمتر از یک ساعت باشد تا استرس به کمترین میزان خود برسد.
• حفظ سلامت بافت پریودنتال (لثه اطراف دندان) و نیز بهداشت دهان و دندان، آموزش آنها به بیمار و نیز توصیه های خاص مربوط به بهداشت دهان و دندان ها و نیز ابزارهای لازم برای آن، از جمله نکات مهم برای بیماران مبتلا به فشار خون و بیماری های قلبی و عروقی هستند که تحت درمان ارتودنسی قرار می گیرند.
• مسدودکننده های کانال کلسیم و نیز حساسیت ناشی از وجود ابزارهای ثابت در دهان می توانند موجب هایپرپلازی بافت لثه شوند. بسته به شرایط بیمار، ارتودنتیست باید بیمار را به پزشک یا متخصص قلب و عروق ارجاع دهد تا داروها را تعویض کند.