ارتودنسی متحرک یکی از روش های محبوب برای اصلاح ناهنجاری های دندانی است که به دلیل قابلیت جابه جایی ، راحتی و انعطاف پذیری ، مورد توجه بسیاری از افراد قرار گرفته است. این نوع ارتودنسی برخلاف مدل های ثابت ، به راحتی در هنگام غذا خوردن یا مسواک زدن از دهان خارج میشود و همین ویژگی باعث میشود که رعایت بهداشت دهان و دندان آسان تر باشد. بسیاری از افراد ، به ویژه نوجوانان و بزرگسالانی که به دنبال روشی با محدودیت کمتر هستند ، ارتودنسی متحرک را به عنوان یک گزینه ایده آل در نظر میگیرند. اگر شما هم علاقه مند هستید درمورد ارتودنسی متحرک و تاثیرات آن بیشتر بدانید ، مقاله زیر برای شما مناسب خواهد بود.
ارتودنسی متحرک چیست ؟
ارتودنسی متحرک (Removable orthodontics ) روشی برای مرتب سازی دندان ها و اصلاح ناهنجاری های فک است که در آن از پلاک های مخصوص با قابلیت جابه جایی استفاده میشود. این پلاک ها به گونه ای طراحی شده اند که بدون نیاز به چسباندن براکت ها روی دندان و با اعمال فشار ملایم ، به تدریج دندان ها را به موقعیت صحیح هدایت می کنند بنابراین فرد میتواند دستگاه را هنگام غذا خوردن ، مسواک زدن یا مواقع خاص از دهان خارج کند. انجام خدمات ارتودنسی متحرک در تهران بیشتر برای مشکلات خفیف تا متوسط دندانی به کار میرود بنابراین برای تمام افراد مناسب نبوده و در خصوص استفاده از آن باید تائید را از متخصص مورد نظر دریافت کنید.
انواع ارتودنسی متحرک
طبق تخصص دکتر فرزین اصلانی به عنوان بهترین متخصص ارتودنسی تهران ، ارتودنسی متحرک دارای مدل های مختلفی است که بسته به نیاز هر فرد انتخاب میشود. در ادامه به معرفی رایج ترین انواع آن میپردازیم :
- الاینرهای شفاف (اینویزیلاین)
اینویزیلاین ( invisalign ) یکی از معروف ترین انواع ارتودنسی متحرک است که از پلاستیک شفاف و انعطاف پذیری به نام SmartTrack ساخته میشود. این پلاک های نازک کاملاً روی دندان ها قرار گرفته و بدون نیاز به سیم یا براکت ، به تدریج آنها را به موقعیت صحیح هدایت میکنند. یکی از ویژگی های مهم این روش ، ظاهر نامحسوس آن است که باعث میشود کمتر جلب توجه کند و برای افرادی که نسبت به دیده نشدن ارتودنسی خود حساس هستند ، یک انتخاب بسیار مناسب است.
2. پلاک های متحرک ارتودنسی
این پلاک های متحرک ترکیبی از پلاستیک و اجزای سیمی می باشند که درون خود می توانند اجزای دیگری مانند پیچ های بازکننده را جای دهند.پلاک های متحرک ارتودنسی معمولا” برای بازکردن فک یا فضا برای دندان ها بکار می روند و اغلب گستره محدودی از حرکات دندانی را می توانند انجام دهند؛ازینرو معمولا” هنگامی استفاده می شوند که تمام دندان های دائمی هنوز رویش پیدا نکرده اند.
- ارتودنسی فانکشنال
نوع دیگر از ارتودنسی متحرک ، استفاده از ارتودنسی فانکشنال است که هدف اصلی آن اصلاح وضعیت فک و بهبود هماهنگی بین دندان های بالا و پایین است. دستگاههای فانکشنال به گونه ای طراحی شده اند که با اعمال نیرو بر روی فک و عضلات صورت ، ناهنجاری های فکی را اصلاح کرده و دندان های جلو آمده را به موقعیت مناسب بازمیگردانند.
4. ریتینر ( نگهدارنده ارتودنسی )
ریتینرها معمولاً پس از پایان درمان ارتودنسی استفاده میشوند تا از بازگشت دندان ها به وضعیت قبلی جلوگیری شود. این ابزار به صورت سفارشی برای هر فرد ساخته شده و نقش مهمی در حفظ نتایج درمان ایفا میکند. هرچند ممکن است استفاده از ریتینر در ابتدا کمی ناراحت کننده باشد ، اما از نیاز به درمان مجدد ارتودنسی جلوگیری میکند و به تثبیت فرم جدید دندان ها کمک میکند.
مراحل ساخت پلاک متحرک
ارتودنسی متحرک برای چه افرادی مناسب است ؟
همان طور که می دانید هر روش ارتودنسی برای افرادی با ویژگی های مناسب آن ، به کار گرفته می شود و نمی توان انتظار داشت که یک روش برای تمام افراد ، تاثیرگذاری کافی را داشته باشد به همین جهت در بخش زیر ، افرادی که با ارتودنسی متحرک به نتیجه دلخواه می رسند را آورده ایم :
- کودکان و نوجوانان در حال رشد
کودکان و نوجوانانی که هنوز در مرحله رشد فک و دندان هایشان هستند ، بهترین کاندیدا برای ارتودنسی متحرک در تهران محسوب میشوند. این روش میتواند به هدایت رشد فک کمک کند و مشکلات جزئی دندانی را در مراحل اولیه برطرف سازد. به ویژه برای کودکانی که نیاز به اصلاح فک دارند ، دستگاه های فانکشنال میتوانند بهطور موثری روند درمان را ساده تر و سریع تر کنند. - افرادی با ناهنجاری های خفیف تا متوسط دندانی
کسانی که مشکلات خفیف تا متوسطی مانند فاصله بین دندان ها ، نامرتبی جزئی یا کجی خفیف دارند ، میتوانند با استفاده از الاینرهای شفاف (مانند اینویزیلاین) دندان های خود را به شکل ایده آل درآورند. این روش برای افرادی که نمیخواهند از براکت های فلزی ثابت استفاده کنند و به دنبال گزینه ای نامحسوس تر هستند ، مناسب است. - افرادی که پس از ارتودنسی ثابت ، نیاز به تثبیت نتایج دارند.
پس از پایان درمان ارتودنسی ثابت ، بسیاری از افراد نیاز دارند تا دندان هایشان در موقعیت جدید باقی بماند. در این مرحله ، استفاده از ریتینر (نگهدارنده ارتودنسی متحرک) ضروری است. ریتینرها از بازگشت دندان ها به حالت اولیه جلوگیری کرده و باعث تثبیت نتایج درمان میشوند.
مدت زمان استفاده از ارتودنسی ثابت
مدت زمان درمان با ارتودنسی متحرک به عوامل مختلفی به شرح زیر بستگی دارد :
- شدت مشکل دندانی : مشکلات خفیف تر سریع تر اصلاح میشوند.
- سن بیمار : در سنین پایین ، درمان بهتر و سریع تر جواب میدهد.
- میزان همکاری فرد: هر چه فرد بیشتر و منظم تر از دستگاه استفاده کند ، درمان کوتاه تر خواهد شد.
- نوع دستگاه ارتودنسی متحرک: برخی مدل ها مانند الاینر های شفاف نیاز به تعویض دوره ای دارند که روند درمان را تحت تأثیر قرار میدهد.
فیلم چکاپ دوره ای پلاک های متحرک ارتودنسی
مزیت ارتودنسی متحرک نسبت به ارتودنسی ثابت چیست ؟
ارتودنسی متحرک نسبت به ارتودنسی ثابت مزایای متعددی دارد که مهم ترین آن ها ، راحتی در استفاده و بهداشت دهان و دندان است. در این روش ، بیمار میتواند دستگاه را هنگام غذا خوردن یا مسواک زدن خارج کند ، که باعث کاهش احتمال پوسیدگی دندان و بیماری های لثه میشود ؛ درحالی که در ارتودنسی ثابت ، تجمع پلاک های دندانی بیشتر است. همچنین ، ارتودنسی متحرک معمولاً درد و ناراحتی کمتری ایجاد میکند و برای اصلاح ناهنجاری های خفیف تا متوسط گزینه ای مناسب تر است. علاوه بر این ، این نوع ارتودنسی تأثیر کمتری بر زندگی روزمره فرد دارد ، زیرا در مواقع خاص مانند جلسات مهم یا مراسم خاص میتوان آن را موقتاً خارج کرد بنابراین فرد درگیر تاثیر ارتودنسی بر ظاهر خود نخواهد بود.
چند ساعت در روز باید از ارتودنسی متحرک استفاده کرد ؟
برای مؤثر بودن درمان با ارتودنسی متحرک ، متخصصین ارتودنسی توصیه میکنند که بیماران به طور متوسط روزانه ۲۰ تا ۲۲ ساعت از آن استفاده کنند. این زمان بهگونه ای است که تنها هنگام غذا خوردن ، مسواک زدن و در موارد خاص مانند جلسات مهم ، امکان خارج کردن دستگاه وجود دارد. استفاده کمتر از این مدت میتواند روند درمان را کند کرده یا باعث عدم دستیابی به نتایج مطلوب شود. رعایت دقیق این بازه زمانی نقش مهمی در اصلاح ناهنجاری های دندانی دارد و در صورت عدم پایبندی بیمار ، مدت درمان افزایش مییابد.
امکان ارتودنسی متحرک برای کودکان وجود دارد ؟
استفاده از ارتودنسی متحرک برای کودکان نیز امکانپذیر است و در برخی موارد حتی گزینه ای ایده آل محسوب میشود. معمولاً این روش برای کودکان در سنین رشد (حدود ۷ تا ۱۲ سال) به منظور هدایت رشد فک و اصلاح زود هنگام ناهنجاری های دندانی استفاده میشود. از آنجا که کودکان هنوز در حال رشد هستند ، ارتودنسی متحرک میتواند به اصلاح مشکلات اسکلتی و دندانی کمک کند و حتی نیاز به ارتودنسی ثابت در آینده را کاهش دهد. البته موفقیت این روش بستگی زیادی به میزان همکاری کودک در استفاده منظم از دستگاه دارد ، زیرا در صورت استفاده نامنظم ، تأثیر گذاری آن کاهش مییابد.