نگهداری از ریتینر های ثابت ارتودنسی
ریتینر ثابت ارتودنسی
زمانی که پروسه درمان به اتمام میرسد ،برای حفظ موقعیت دندانها و حفظ نتایج درمان، در اغلب بیماران (بخصوص در فک پایین) نگهدارنده های ثابت گذاشته میشود. نگهدارنده ثابت متناسب با شرایط هر فرد طراحی شده و به سطح پشتی یا زبانی 4 یا 6 دندان قدامی که به تازگی مرتب شده اند متصل می شود. پذیرش این ریتینرها از طرف بیمار عالی است.چون برای حفظ ثبات نتایج درمان،دیگر نیازی به همکاری آنها نمی باشد (برعکس ریتینر های متحرک).
در حال حاضر دانسته های کمی در مورد مدت زمان باقی ماندن نگهدارنده های ثابت در محل وجود دارد. نوع مشکل اولیه، سن بیمار و توانایی پاکیزه نگه داشتن ریتینر می تواند فاکتورهای تعیین کننده باشد. تا زمانی که ریتینر سالم باشد نتیجه درمان حفظ می شود و تا زمانی که بیمار کنترل بهداشت کافی انجام می دهد دلیل واقعی برای برداشتن ریتینر وجود ندارد.
در طول دوره استفاده از نگهدارنده ها جلسات ویزیت برای بررسی وضعیت آنها الزامی می باشد. در حدفاصل جلسات ویزیت نیز خود فرد باید اتصال آنها و هرگونه حرکت دندانی را زیر نظر داشته باشد و در حضور آنها باید از گاز زدن و خوردن غذاهای سفت و سخت پرهیز کند.
مشکلات استفاده از نگهدارنده ثابت
تجمع جرم در بالای لثه وهمچنین stain (رنگدانه) اغلب در امتداد قسمت زیرین سیم ریتینر مشاهده می شود اما دکلسیفیه شدن و پوسیدگی نادر است. با این وجود حتی وجود مقادیر زیاد جرم در اطراف ریتینرهای فک پایین در بیماران جوان و سالم اگر منجر به پاکت پریودنتال نشود،نگران کننده نیست. بیشترین نگرانی که بیماران از فیکس ریتینرها (نگهدارنده های ثابت) عنوان می کنند، نگرانی از پوسیدگی دندانها می باشد. در پاسخ بایستی عنوان کنیم که سطح پشتی دندانها در معرض بزاق می باشد و توسط زبان بصورت مداوم تمیز می شود و ازینرو مستعد پوسیدگی نمی باشند.
مهم ترین مشکل با هر ریتینر ثابت این است که رعایت بهداشت نواحی بین دندانی با وجود این وسیله ها مشکل است به ویژه در ناحیه قدامی پایین. اگر در طول دوره استفاده از ریتینر، متخصص ارتودنسی تشخیص دهد که مراقبت صحیح و کافی از آنها به عمل نمی آید ابتدا دستورالعمل های ویژه ای تجویز خواهد کرد و اگر این بهداشت نامناسب ادامه پیدا کند نگهدارنده ثابت جدا شده و به جای آن نگهدارنده متحرک جایگزین خواهد شد ؛ چرا که نگهداری نگهدارنده های ثابت در چنین شرایطی موجب وارد شدن آسیب جدی به دندانها و ساختارهای پشتیبانی کننده آنها خواهد شد.
تمیز کردن و بهداشت ریتینر ثابت
چندین روش برای تمیز کردن نگهدارنده های ثابت توسط نخ دندان وجود دارد. یک روش استفاده از فلاس تریدر (floss threader) ها میباشد. این وسیله قطعه ای پلاستیکی است که برای هدایت نخ دندان بین دندان و سیم های نگهدارنده مورد استفاده قرار میگیرد. زمانی که نخ دندان بین دندانها قرا گرفت با حرکت آن به بالا و پایین میتوان فضای میان دندانها و زیر سیمها را تمیز کرد. (برای توضیحات بیشتر با آموزش ویدیویی استفاده از نخ دندان مراجعه کنید).
تکنیک دیگر استفاده از سوپرفلاس میباشد. این نخ ها مخصوص استفاده در طی درمان ارتودنسی هستند و یک تکه نخ دندان با انتهایی ضخیم شده میباشد.این انتهاهای ضخیم شده امکان عبورنخ دندان از بین سطوح دندانی را فراهم می کند.سپس میانه نرم این نخ دندان برای تمیز کردن سطوح بین دندانی بکار می رود.
با این حال بدون استفاده از سوپر فلاس و فلاس تریدرها نیز میتوان نگهدارنده ها را تمیز کرد که در ویدیویی به آن اشاره میکینیم، این ترفند کوچک امکان این را فراهم می کند تا بدون نیاز به ابزارهای جانبی و نخ دندان مخصوص ارتودنسی فضای بین دندانها را تمیز کرد .
رعایت رژیم غذایی مناسب
مسئله مهم دیگری که بایستی به آن اشاره کرد نگهداری فیکس ریتینرها می باشد.در حضور ریتینرهای ثابت نبایستی غذاهای سفت را بصورت ناگهانی گاز بزنید چرا که موجب شکستن یا کنده شدن اتصالات آنها می شود. گاز زدن سیب سفت یکی از شایعترین دلایل کنده شدن نگهدارنده های ثابت می باشد. برای جلوگیری از این مشکلات غذاهای سفت را تکه تکه نموده و استفاده نمایید. وارد کردن نیروی سنگین ناگهانی دلیل اصلی آسیب به فیکس ریتینرها می باشد.