مراحل ارتودنسى ثابت به زبان ساده

آیا ارتودنسی یک درمان زیبایی است؟

با پيشرفت فرهنگ شهرنشينى و مدرن شدن جوامع شهرى، درمانهاى دندانپزشكى زيبايى نيز به تدريج جاى خود را در بين افراد وبخصوص جوانان باز مى كنند. دندانپزشكى زيبايى و ارتودنسى دو قسمى از درمانهاى دندانپزشكى مى باشند كه بيشترين جنبه زيبايى را (در بين اين درمان ها) به خود اختصاص مى دهند. هر چند در خيلى از موارد درمان ارتودنسى يك نياز محسوب مى شود اما درصد قابل توجهى از درمانهاى ارتودنسى نيز زيبايى محسوب مى شوند.بهرحال چه هدف درمانى باشد و چه زيبايى، درمان هاى ارتودنسى خود به سه قسم عمده تقسيم مى شوند:درمان ارتودنسى كودكان (ارتودنسى پيشگيرى با تغيير مسير رشدى)، درمانهاى نوجوانان وبزرگسالان (براى مرتب كردن دندانها توسط حركات استتارى دندانها) و ارتودنسى مخصوص جراحى فك (در مشكلات و ناهنجارى هاى فك به كمك جراحى فك).

ارتودنسى ثابت معمولترین روش درمان

در بين درمانهاى فوق ،ارتودنسى نوجوانان و بزرگسالان براى حركت دندانها بيشترين مراجعه را دارد و بيشترين تكنيكى كه براى انجام اين حركات دندانى به كار گرفته مى شود ارتودنسى ثابت (يا همان سيم بستن دندانها)مى باشد. بسيارى از مراجعين مطب ارتودنسى نيز همين براكت ها را به عنوان ارتودنسى مى شناسند و با توجه به تمايل زيادى كه در اين بيماران ديده مى شود تا با مراحل درمان ارتودنسى ثابت آشنايى پيدا كنند؛تصميم گرفتيم مراحل اين درمان  را به اختصار و به زبان غيرتخصصى توضيح دهيم. ارتودنسى ثابت توسط براكت ها(يا همان نگين هاى متصل به دندان)و سيمهايى كه از درون اين براكت ها رد مى شود،انجام مى شود.

توضیح ساده و کلی سیستم ارتودنسی ثابت

انجام خود اين درمان ارتودنسى ثابت مراحلى دارد.در ابتداى امر، ارتودنسى ثابت با مرتب كردن دندانهاى بالا (و مدتى بعد پايين) آغاز مى شود.البته سليقه خود متخصص ارتودنسى نيز در اين بين تعيين كننده است؛برخى از متخصصين ارتودنسى، ارتودنسى هر دو فك را با هم مى چسبانند و برخى ديگر چسباندن ارتودنسى دو فك را با فاصله زمانى و با تقدم يك فك آغاز مى كنند.همين سليقه در مواردى از ارتودنسى كه كشيدن دندان لازم مى باشد نيز مصداق دارد به اين معنا كه مجددا” بعضى از متخصصين ارتودنسى همان ابتداى درمان ارتودنسى دندانها را مى كشند و بعضى ديگر اين كار را به چند جلسه پس از شروع درمان ارتودنسى ثابت موكول مى كنند.هر كدام از سليقه ها كه در پيش گرفته شود ،پس از چسبانده شدن براكت ها و قرار دادن سيمها،عملا” ارتودنسى شروع شده د و منظم شدن دندانها (توسط  اين سيمها )شروع مى شود. در ادامه و با پيشرفت درمان-در صورتى كه درمان ارتودنسى نيازمند كشيدن دندان بوده باشد-بستن فضاى خالى ناشى از خارج كردن دندان شروع مى شود و روى سيمهاى بخصوصى و با ابزارهاى الاستيكى ،فضاهاى خالى بتدريج كاهش مى يابند.

کشیدن دندان در ارتودنسی ثابت

اگر فردى كه درمان ارتودنسى انجام مى دهد نياز به كشيدن دندان نداشته باشد،با مرتب كردن قوس دندانى فك بالا و قوس دندانى فك پايين به مرحله نهايى درمان مى رسد. فردى كه درمان ارتودنسى وى شامل  كشيدن دندان بوده است نيز در روز بسته شدن فضاها به مرحله نهايى ارتودنسى مى رسد.مرحله سوم درمان يا مرحله نهايى درمان ارتودنسى را شايد به نوعى بتوان به عنوان مهترين مرحله درمان نيز در نظر گرفت. اين مرحله شامل روى هم  نشاندن دو فك بالا و پايين (چفت شدن دندان ها)و انجام جزييات درمان مى باشد.

زيبايى نهايى ارتودنسى دندان ها در اين مرحله خود را نشان مى دهد و هر چقدر متخصص ارتودنسى با حوصله بيشترى اين مرحله از درمان را انجام دهد،نمايش ارتودنسى نهايى دندانها مطلوب تر خواهد بود.مشكلى كه در اين بين وجود دارد اين است كه اكثر بيماران با طى شدن زمان درمان و رسيدن به مرحله نهايى خسته مى شوند و درخواست درآوردن وسايل ارتودنسى را مى كنند؛ غافل ازينكه بخش زيبايى آفرين درمان هنوز مانده است و بايستى حوصله كنند.

استفاده از کش یا الاستیک ارتودنسی

مرحله نهايى درمان توسط كش هاى بين فكى ارتودنسى(الاستيك ها) انجام مى شود و رد اين مرحله همكارى بيمار در انداختن مرتب اين كش ها نقش تعيين كننده اى در تكميل منااسب درمان ارتودنسى دارد. در نهايت پس از تثبيت روى همنشستگى فكين و اتمام جزييات درمان،روز درآوردن براكت ها فرا مى رسد.

آیا درآوردن براكت ها پایان درمان است؟

جلسه درآوردن براكت ها نيز بسته به سليقه متخصص ارتودنسى مى تواند بصورت مجزا(هر فك در يك جلسه مستقل) يا توامان انجام شود.پس از درآوردن وسايل ارتودنسى،بايستى نگهدارنده يا ريتينر به بيمار تحويل شود.انتخاب نوع نگهدارنده (ريتينر)نيز بر حسب سليقه متخصص ارتودنسى مى تواند متفاوت باشد؛ولى اكثر متخصصين ارتودنسى براى فك بالا نگهدارنده متحرك و براى فك پايين نگهدارنده ثابت مى گذارند.دستور العمل تجويز نگهدارنده ها نيز بين متخصصين ارتودنسى متفاوت است اما آنچه كه بين همه اين متخصصين مشترك است؛ضرورت استفاده مداوم از نگهدارنده هاى متحرك حداقل به مدت يكسال( وبه طور ايده آل دو سال) مى باشد.ريتينرهاى ثابت فك پايين نيز حداقل ٥سال بايستى پشت دندانهاى فك پايين باقى بمانند.

حداقل يك سال طول مى كشد تا استخوانى كه دندان از خلال آن حركت كرده است به سختى سابق برگردد و در اين مدت بايستى بيمار به طور مرتب از نگهدارنده هاى خود استفاده كند تا نتايج درمان برنگردد.

جمع بندی

در آخر بايستى عنوان كرد كه ماهيت ارتودنسى ايجاد تغييرات تدريجى است.فردى كه ارتودنسى كرده است بايستى حوصله به خرج دهد تا حداكثر بهره را از ارتودنسى ببرد. اگر متخصص ارتودنسى خود را درمانگرى با حوصله مى بينيد شما هم حداقل به اندازه وى تحمل كنيد تا وى نيز بتواند تغييرات جزيى ولى تعيين كننده انتهاى درمان را بر روى دندانهاى شما اعمال كند. بخاطر داشته باشيد كه هر فردى در طول زندگى خود معمولا” يكبار ارتودنسى مى كند پس براى اتمام ايده آل درمان ارتودنسى خود حوصله به خرج دهيد.