لمینت یا ونیرهای پرسلاین

ونیرهای پرسلاین (که تحت عناوین دیگر مانند لمینت های دندانی نیز شناخته می شوند) پوسته های خیلی نازکی هستند که از سرامیک های دندانپزشکی ساخته می شوند که به سطح جلوی دندان ها چسبانده می شوند. آنها به طور کلی حدود 5/0 تا 6/0 میلی متر ضخامت دارند. این حدود 2/1 ضخامت یک سکه، یا دو برابر ضخامت پوسته تخم مرغ است. برخی از انواع لمینت ها، مانند لومینیرز، می توانند حتی نازک تر هم باشند.

ونیرها یا لمینت ها برای چه مواردی استفاده دارد؟

وظیفه اصلی ونیرها بهبود ظاهر دندان ها است. شما می توانید به فکر قرار دادن آنها روی دندان های خود به عنوان راهی برای بازسازی سطح دندان باشید.

لمینت های پرسلاین معمولاً برای اصلاح رنگ، شکل، و اندازه دندان ها مورد استفاده قرار می گیرند. بنابراین دندان هایی که بد رنگ شده اند، ساییده شده اند، لب پر شده اند، بد شکل شده اند، یا بین آنها فاصله وجود دارد، یا مقدار اندکی کج هستند، و نیز دندان هایی که ترکیبی از این مشکلات را دارند، می توانند آن را بهبود دهند.

ونیرها معمولاً فرایندهای انتخابی هستند. در اکثر موارد، لمینت ها تنها به این دلیل روی دندان های بیماران قرار می گیرند که بیمار دوست دارد ظاهر لبخند خود را بهبود دهد، بر خلاف افرادی که می خواهند ساختار لبخند خود را تغییر دهند یا از تخریب بیشتر آن جلوگیری کنند.

ونیر دندان چقدر موثر است؟

ممکن است به این فکر کنید که چطور پوسته های خیلی نازک پرسلاین ها می توانند با موفقیت در برابر همه ساییدگی ها و خوردگی هایی دوام بیاورند که در نهایت در معرض آنها قرار می گیرند. پاسخ این پرسش به دو حقیقت بستگی دارد:

• گرچه پرسلاین ذاتاً شکننده است و اگر بیفتد یا خم شود به راحتی شکسته می شود، اما وقتی محکم به به زیر ساخت با دوام (به دندان آن) چسبانده می شود، به گونه ای حمایت می شود که این ضعف ها از بین می روند. (خمیدگی های جزئی اتفاق می افتند. نیروهایی که به آنها وارد می شوند از درون آن عبور می کنند و به ساختار محکم و سخت دندان که زیر آن وجود دارد وارد می شود.
• ماهیت سرامیکی (شیشه مانند) و سفت ونیرها سطح بسیار با دوامی بوجود می آورد. (نسبت به ترکیباتی که در معرض آنها قرار می گیرد نفوذ ناپذیر است و به خوبی در برابر ساییدگی ها دوام می آورد).

ونیرها چگونه عمل می کنند؟

نحوه اتصال لمینت های پرسلاین به دندان ها یکی از پیشرفت های جدی علم باندینگ دندان ها است. با این فرایند، چند گامی برداشته می شوند تا یک پیوند محکم بین کامپوزیت دندانی (مواد همرنگ دندانی که برای پر کردن استفاده می شوند) و مینای دندان ایجاد شود. وقتی ونیرها روی دندان ها قرار می گیرند، گام های مشابهی برداشته می شوند و مواد مشابهی استفاده می شوند اما این بار یک پیوند محکم بین مینای دندان ها و پرسلاین بوجود می آورند. نتایج خالص و نهایی باندینگی است که مانند سمانی عمل می کند که بین ونیرها و دندان های زیر آنها فشرده شده است، بنابراین ترمیم را محکم در جای خود حفظ می کند.

ونیرهای پرسلاین چه مزایایی دارند؟

همانطور که در زیر راجع به جزئیات توضیح داده ایم، سه مشخصه ویژه وجود دارند که لمینت های پرسلاین را منحصر بفرد می کنند. آنها عبارتند از:

• قرار گیری ونیرها فرایند نسبتاً محافظه کارانه ای است. در مقایسه با قرار گیری روکش های دندانی، مقدار کمتری تراش مینای دندان لازم است.
• نحوه انعکاس نور آنها شبیه دندان های طبیعی است. با در نظر گرفتن مزایا، این ویژگی می تواند منجر به تولید لمینت هایی شود که ظاهری کاملاً طبیعی دارند. و در مقایسه با دیگر انواع ترمیم های دندانی بی نظیر هستند.
• بواسطه سطح سرامیکی آنها، آنها در برابر ایجاد لکه از خود مقاومت بیشتری نشان می دهند

قرارگیری ونیرها روی دندان ها فرایند نسبتاً محافظه کارانه ای است.

روکش های دندانی و ونیرها می توانند برای خلق نتایج زیبایی مشابه استفاده شوند. اما از نظر طرح نهایی، آنها تفاوت زیادی با یکدیگر دارند.

• ونیر تنها سطح جلوی دندان ها را پوشش می دهد.
• روکش به طور کامل همه سطوح دندانی که روی آن قرار می گیرد را از همه جهات در بر می گیرد.

این یک تفاوت نسبتاً بزرگ است. و مشخص می کند چه مقدار تراش مینای دندان نیاز است، وقتی که هر یک از این ترمیم ها ساخته می شود.

با ونیرها …

لمینت های پرسلاین، در محافظه کارانه ترین حالت خود، معمولاً ضخامتی دارد که به ترتیب 5/0 تا 6/0 میلی متر است (یعنی کمتر از ضخامت یک کارت اعتباری). بنابراین وقتی که یکی از آنها ساخته می شود، بخشی از دندان که قرار است روی آن قرار بگیرد (سطح جلو) تنها نیاز به تراشیده شدن دارد.

با روکش های دندانی …

ضخامت مورد نیاز آنها برای روکش های پرسلاین عموماً حدود 2 میلی متر است، که حدود 4 برابر بیشتر از ضخامت ونیرهای دندانی است. وقتی یکی از آنها ساخته می شود، لازم است دندان آن نیز به همان اندازه تراشیده شود. با این حال به خاطر داشته باشید که این به معنای تراش دندان از همه جوانب است، نه تنها از جلوی آن. زیرا روکش کل سطح دندانی که روی آن قرار می گیرد را پوشش می دهد. روی هم رفته، این یک تفاوت چشمگیر است. و از آنجا که معمولاً هدف دندانپزشک این است که تا حد امکان ساختار دندان را حفظ کند، اگر موقعیت فرد اجازه دهد، عموماً ونیرها گزینه ارجح برای ایجاد تغییرات هستند.

ونیرها می توانند ظاهری بسیار طبیعی بوجود بیاورند

بواسطه توانایی آنها در شباهت فوق العاده زیاد به نحوه انعکاس نور دندان های طبیعی، لمینت های پرسلاینی که به خوبی ساخته شده باشند، می توانند به صورت حیرت آوری طبیعی به نظر برسند. در این قسمت توضیح خواهیم داد چرا این اتفاق رخ می دهد:

چگونگی انعکاس نور توسط دندان ها.

مینای دندان ها نیمه شفاف هستند، به همین دلیل …

• وقتی روی آنها نور تابیده می شود، به درون آنها نفوذ می کند …
• سپس، وقتی نور از کل ضخامت مینای دندان ها عبور می کند، از عاج کدر (غیر شفاف) دندان منعکس می شود که زیر مینا قرار گرفته است …
• و سپس از دندان خارج می شود.

این نفوذ به داخل دندان و منعکس و خارج شدن از آن به دندان ویژگی ظاهر پر جلوه شبیه شیشه بودن را می دهد.

چگونگی انعکاس نور توسط ونیرهای پرسلاین.

وقتی نور به سطح ونیرها برخورد می کند …

• به داخل آن نفوذ پیدا می کند …
• و سپس دو حالت دارد …

یا از ضخامت پرسلاین عبور می کند و سپس از سمان که کدر و غیر شفاف است منعکس می شود که برای چسباندن ونیرها در جای خود مورد استفاده قرار می گیرد … (این زمانی صدق می کند که سمان کدر برای کمک به پوشاندن لکه های تیره رنگ زیرین دندان نیاز است.)

یا از ضخامت ترکیب پرسلاین/ سمان عبور می کند و سپس از سطح ساختار کدر دندان که زیر آنها قرار گرفته است، منعکس می شود … (این همان موقعیتی است که برای دندان تنها تغییرات جزئی رنگ لازم هستند و این امکان وجود دارد که بتوان از سمان های بسیار شفاف استفاده کرد.)

• سپس نور از داخل دندان عبور می کند و خارج می شود.

در هر صورت، این نحوه رفتار نور و “نفوذ به داخل و سپس منعکس شدن به خارج” شبیه مینای دندان است. و به همین دلیل است که لمینت پرسلاینی که به خوبی طراحی و به خوبی ساخته شده باشد، می تواند ظاهری بسیار طبیعی و شبیه دندان های خود فرد ایجاد نماید.

در مقایسه، وقتی باندینگ دندان استفاده می شود …

همانطور که می دانید، لمینت ها برای برای دندان ها می توانند از کامپوزیت های دندانپزشکی نیز ساخته شوند (باندینگ دندان). و یک تفاوت بزرگ وجود دارد بین کامپوزیت و پرسلاین. تنها تفاوت آنها این است که کامپوزیت نیمه شفاف است.

به این معنا که وقتی نور با سطح ونیر کامپوزیت ها برخورد پیدا می کند، بیشتر آن از سطح جلوی دندان منعکس می شود (در مقایسه با آن چیزی که با انواع مختلف پرسلاین ها ممکن است، نفوذ نور کمتری وجود دارد). و به همین علت، این نوع لمینت ها عموماً در خلق ظاهری کاملاً طبیعی مشکل دارند.

سطح ونیرهای پرسلاین در برابر ایجاد لکه نیز مقاوم است.

یکی دیگر از مزایای ونیرهای سرامیکی سطح شیشه- مانند غیر قابل نفوذ آنها است که در برابر ایجاد لکه نیز مقاوم است. آنها در مقایسه با ونیرها، با موادی مانند باندینگ (کامپوزیت های دندانی) ساخته می شوند. این لمینت ها عموماً به مرور زمان لکه دار خواهند شد یا تغییر رنگ خواهند داشت.

نیاز نیست مجدداً اشاره کنیم که سمانی که برای نگه داشتن ونیرها در جای خود استفاده می شوند، ممکن است لکه دار شود، بنابراین ظاهر آنها را تخریب خواهد کرد.

اینکه ونیرها چقدر طبیعی به نظر برسند، به نحوه ساخت و جایگذاری آنها بستگی خواهد داشت.

روش های ساخت ونیرها

بویژه، اینکه ونیرهای پرسلاین چقدر ظاهر طبیعی می توانند داشته باشند یا خواهند داشت تا قسمتی به نحوه ساخت آنها بستگی خواهد داشت. به طور کلی، سه فرایند متفاوت وجود دارند که می توانند مورد استفاده قرار بگیرند، و بویژه در مواردی که ظاهر وینرها بسیار مهم است و نقش حیاتی دارند. شما باید از دندانپزشکتان بپرسید کدام گزینه برای شما مناسب تر است و چطور این انتخاب می تواند روی چگونه طبیعی به نظر رسیدن نتایج درمان شما تأثیر خواهد داشت.

سرامیک های سنتی (پرسلن فلدسپاتیک)

این تکنیکی است که در آن انواع مختلف پرسلاین ها، که هر یک رنگ منحصر بفرد و مشخصه های شفافیت خود را دارند، به صورت دستی لایه لایه ساخته می شوند تا ونیرها ساخته شوند.

سرامیک های فشرده شده با گرما.

با این فرایند، پرسلاین آب می شود و سپی فشرده می شود و شکل داده می شود. یکی از نقائص این تکنیک این است که، تنها یک رنگ از پرسلاین می تواند استفاده شود، و این یک مشکل است زیرا سایه رنگ و مقدار شفافیت بخش های مختلف دندان عموماً با یکدیگر فرق دارند.

ویژگی افزودن

دو فرایند وجود دارند که می توانند برای افزودن ویژگی های جدید به این ونیرها مورد استفاده قرار بگیرند.

• لکه ها (لعاب های رنگی) می توانند روی سطح دندان ها مانند رنگ آمیزی زده شوند و سپس با سطح آنها ترکیب شوند.
• بخش های کوچکی از ونیرها (معمولاً درست روی سطح جونده دندان) می توانند تراش داده شوند و سپس با یک پرسلاین رنگی تعویض شوند.

مخصوصاً زمانی که تکنیک دوم مورد استفاده قرار می گیرد، نتایج نهایی شباهت زیادی به دندان های طبیعی خواهند داشت.

سرامیک های CAD/CAM

برای ساخت این نوع ونیرها از فن آوری CAD/CAM  برای تراش ونیر از یک قطعه یکپارچه و یک شکل پرسلاین مصنوعی استفاده می شود. همانطور که در بالا گفته شد، یکپارچگی رنگ این نوع ونیرها چالش بر انگیز است. ویژگی رنگ متفاوت داشتن می تواند با زدن رنگ روی ونیر افزوده شود. اما از بین این سه فرایند، این یکی از فرایندهایی است که با کمک آن، نتایج نهایی که بدست می آیند به سختی می توانند طبیعی باشند.

روش های قرار گیری ونیرها روی دندان ها

در مقایسه با روش های جایگذاری سنتی (روشی که در بالا توضیح داده شد) ونیرهای پرسلالین فوق نازک (مانند لومینیرزها) می توانند با استفاده از پروتکل های بدون تراشیدن قرار داده شوند. و اینکه کدام یک از این دو فرایند استفاده شود، عموماً روی نتایج زیبایی درمان تأثیر خواهد داشت.

به طور کلی، جایگذاری سنتی مزایایی دارد که به دندانپزشک کمک می کند نتایجی با ظاهر طبیعی تر خلق نماید. بنابراین، در موقعیت هایی که زیبایی درمان شما از اهمیت ویژه ای برخوردار است، شما باید از دندانپزشک خود بپرسید کدام روش جایگذاری برای شما استفاده خواهد شد و اینکه که این گزینه انتخابی چه تأثیری روی نتایج نهایی درمان شما خواهد داشت.

چه زمانی باید از ونیرها استفاده کرد؟

موقعیت هایی وجود دارند که در آنها دندان های خاصی، یا حتی افراد خاصی، گزینه های خوبی برای این فرایند نیستند.

دندان هایی که نیاز به صاف شدن دارند.

دندان هایی که به واسطه ساییدگی، پوسیدگی، یا شکستگی، حجم قابل توجهی از ساختار خود را از دست داده اند، و دندان هایی که پر شدگی های بزرگ دارند، گزینه های مناسبی برای لمینت های پرسلاینی نیستند. زیرا ونیرها موجب بالا رفتن استحکام دندان ها نمی شوند، آنها تنها ظاهر دندان ها را بهبود می دهند. و همانطور که در بالا اشاره شد، اگر دندانی که روی آن ونیر قرار گرفته است به اندازه کافی منسجم نیست تا از خم شدن اجتناب شود، در نهایت ممکن است ترک بردارد یا شکسته شود. در چنین موقعیت هایی، قرار گیری روکش های دندانی انتخاب صحیح تری است.

دندان هایی که مینای اندکی دارند.

یک ونیر پرسلاین به خوبی در جای خود باقی نخواهد ماند مگر آنکه در درجه اول به مینای دندان متصل شده باشد. در اینجا توضیح می دهیم چرا:

• وقتی لمینت به مینای دندان های شما چسبانده می شود، مینای دندان از هر دو منسجم تر است، و به نظر می رسد اکثر نیرویی که به دندان وارد می شود را جذب می کند.
• وقتی لمینت مستقیماً به عاج دندان (لایه زیر مینای دندان) چسبانده می شود، لمینت ماده سفت تری است و هر گونه نیرویی که به دندان وارد می شود، در داخل آن متمرکز می شود. این می تواند منجر به شکستن یا باز شدن ونیر شود.

برخی دندان ها ممکن است مینای اندکی از سطح جلوی آنها باقی مانده باشد، یا هیچ مینایی باقی نمانده باشد، به یکی از دلایل زیر: 1) ساییدگی دندان یا تروما، 2) قرار گیری ترمیم دندانی قبلی، 3) خوردگی- از بین رفتن دندان در نتیجه قرار گرفتن در معرض غذاها و نوشیدنی های اسیدی، بازگشت اسید معده به داخل دهان، و غیره. در این صورت، آنها گزینه های خوبی نیستند. یک روکش دندانی برای این دندان ها انتخاب مناسب تری است.

نیروهای شدیدی وارد می شوند.

افرادی که دندان های خود را روی یکدیگر فشار می دهند و می سایند (که دندانپزشک ها آن را دندان قروچه یا براکسیسم می نامند)، یا بایتی دارند که در آن دندان های جلوی لبه به لبه یکدیگر قرار می گیرند، گزینه های مناسبی برای ونیرهای پرسلاین نیستند.

مقدار نیروهایی که با این شرایط ایجاد می شود، می تواند زیاد باشد و می تواند منجر به لب پر شدن، شکستن، یا باز شدن اتصال لمینت ها شود. در یک مطالعه مشخص شد، عادت براکسیسم نرخ شکست ونیرها را افزایش می دهد.

مراحل قرار گیری ونیر یا لمینت روی دندان

گام اول: تراشیدن دندان

در این فرایند، هدف تراش مینای سطح جلوی دندان ها، حدوداً به اندازه ضخامت ونیرهایی است که قرار است روی دندان ها قرار بگیرند. به این ترتیب، ضخامت کلی دندان تغییر چشمگیری خواهد کرد. دندانپزشک در طول تراشیدن مینای دندان به خاطر خواهد داشت که از یک راهنما برای برداشتن حداکثر مقدار دندان استفاده کند که به صورت ایده آل بتواند برداشته شود، و سعی کند در این محدود باقی بماند.

• اگر دندان های شما قسمت های پوسیده ای داشته باشند،