پالپوتومی دندان شیری کودکان

بر اساس گزارشات سازمان ملی دندانپزشکان آمریکا، 42 درصد از کودکان بین سنین 2 تا 11 سال، در دندان های شیری خود پوسیدگی و حفره دارند. وقتی پوسیدگی شدید باشد، ممکن است منجر به بروز پالپیت یا التهاب در پالپ دندان شود. پالپوتومی در دندان های شیری در صورتی ممکن است انجام شود که دندان هنوز زنده است و پوسیدگی هنوز در سراسر پالپ منتشر نشده است.

علائم و تشخیص نیاز به پالپوتومی

پالپ دندان محل مهمترین بخش اعصاب و عروق خونی است. وقتی ملتهب می شود، می تواند بسیار دردناک شود. انجمن دندانپزشکان آمریکا تعدادی علائم پالپیت بازگشت پذیر و بازگشت ناپذیر را اعلام کرده است. پالپیت بازگشت پذیر وقتی لمس می شود دردناک است، ولی با مصرف داروهای مسکن OTC درد فروکش می کند.  موارد غیر قابل بازگشت شامل ایجاد درد دندان بدون محرک، جابجایی شدید دندان، و التهاب بافت نرم هستند که نتیجه ژینژیویت یا بیماری پریودنتال نیستند.

تصویر رادیوگرافی با اشعه ایکس نمایی بسیار بزرگ و عمیق از پوسیدگی های دندانی نشان می دهند. سپس دندانپزشک باید مشخص نماید آیا دندان پس از تراشیدن پوسیدگی می تواند ترمیم شود یا خیر. دندانی که قابل ترمیم و اصلاح نباشد، نیاز به کشیدن خواهد داشت. بسته به سن کودک و محل دندان، تصمیمات دیگر برای جایگزین کردن موقت دندان یا مدیریت فضا ممکن است لازم باشد تا اجازه دهد رشد صحیح دندان های دائمی صورت گیرد.

تصمیم بعد برای دندانپزشک مشخص نمودن زنده بودن یا نبودن عثب داخل دندان است، یا اینکه در اثر پوسیدگی تنها ملتهب شده است. در صورتی که عصب از بین رفته باشد (نکروتیک شده باشد)، ممکن است لازم باشد درمان ریشه (پالپکتومی) انجام شود یا به جای پالپوتومی کشیده شود. در نهایت، در صورتی که دندان برای افتادن طبیعی آماده باشد تا جا برای بیرون آمدن دندان طبیعی باز شود، باید کشیده شود.

درمان پالپوتومی

در مجله سازمان بین المللی تحقیقات بالینی دندانپزشکی اعلام شده است دو راهکار برای درمان اعصاب ملتهب در نتیجه پوسیدگی وجود دارد. اولین درمان، pulp cap غیر مستقیم است که در آن حفره پالپ یا بخش فوقانی عصب برداشته نمی شود. در عوض، دارو روی آن قرار داده می شود تا از التهاب آن بکاهد، از پیشرفت پوسیدگی پیشگیری نماید، و بهبود را ارتقاء دهد.

رویکرد دوم پالپوتومی است، یا برداشتن و تخلیه حفره پالپ بالای بخشی که عصب تا داخل ریشه یا ریشه های دندان امتداد پیدا کرده است. علاوه بر این دارو روی پایه حفره اعمال می شود تا عصب داخل ریشه زنده بماند و از بروز عفونت های بیشتر پیشگیری شود. سپس دندان مجدداً احیاء می شود. یک دندان مولر شیری معمولاً نیاز به روکش فلزی دارد و دندان های جلو نوعی ترمیم کامپوزیتی دریافت خواهند کرد.

فرایند پالپوتومی چگونه است؟

منطقه اطراف دندان با داروی بی حس کننده موضعی بی حس می شود، سپس بی حس کننده موضعی تزریق می شود. یا اینکه ممکن است کودک شما بیهوش شود. معمولاً انتخاب به تصمیم دندانپزشک بستگی دارد.

دندانپزشک دندانی که قرار است درمان شود را با رابر دم از دیگر دندان ها مجزا می کند، سپس هرگونه پوسیدگی داخل دندان را خواهد تراشید تا از آلوده شدن پالپ جلوگیری نماید. سپس حفره پالپ با دریل کردن مینا و عاج دندان باز می شود. وقتی سقف پالپ برداشته می شود، خونریزی خواهد داشت. این نشان می دهد پالپ هنوز سالم است. اگر حفره پالپ با چرک پر شود، یا خالی و خشک باشد، دندانپزشک نمی تواند پالپوتومی را ادامه دهد. سپس یا پلپکتومی را انجام می دهد یا دندان را می کشد.

پالپ کورونال تخلیه می شود. وقتی این کار انجام می شود، یک گلوله پنبه برای بند آوردن خون و پاکسازی منطقه استفاده خواهد شد. به صورت ایده آل، این خونریزی باید ظرف یک یا دو دقیقه، یا حداکثر پنج دقیقه متوقف شود.

اگر خون بعد از این زمان بند نیاید، نشان دهنده این است که پالپ داخل ریشه دیگر سالم نیست، و احتمالاً تحت تأثیر پوسیدگی دندان قرار گرفته است. بنابراین، پالپکتومی یا کشیدن انجام خواهد شد.

به محضی که خونریزی متوقف شود، پالپ رادیکولار (آنچه از پالپ قابل مشاهده است) درمان می شود و با داروهای مخصوص پوشانده می شود.

پس از انجام این کار، حفره پالپ دندان با زینک اکسید اوژنول (ZOE) یا مواد دیگر سیل می شود. سپس دندان ترمیم می شود. این کار معمولاً با روکش فلز ضد زنگ انجام می شود.

مراقبت های بعد از پالپوتومی

بعد از انجام این فرایند ممکن است کودک مقداری درد و/ یا تورم تجربه کند. برای کمک به رفع این مشکل دندانپزشک ها معمولاً داروی مسکن تجویز می کنند. احتمالاً توصیه هایی برای دمای غذایی که کودک تا چند روز بعد از انجام پالپوتومی می تواند بخورد نیز ارائه می شوند. علاوه بر این، توصیه می شود کودک از خوردن آبنبات و دیگر خوراکی های چسبناک خودداری نماید تا زمانی که روکش فلزی روی دندان به صورت خود به خود بیفتد.

مشکلات و پیچیدگی های ممکن

پالپوتومی فرایند بسیار بی خطری است و هیچ خطر جدی برای انجام آن وجود ندارد. اگر پالپ داخل ریشه دندان (پالپ رادیکولار) زنده نیست نباید پالپوتومی انجام شود. به این معنا که پالپ نباید عفونی باشد و در زمان انجام فرایند باید هنوز سالم باشد.

پیشگیری

برای پیشگیری از ملتهب شدن پالپ دندان، لازم است مراقبت های دهانی به طور منظم انجام شوند. مخصوصاً برای کودکان، خمیر دندان فلورایده و استفاده روزانه از دهانشویه ها برای سالم نگه داشتن دندان های شیری مهم است. بعلاوه، ظرف شش ماه بعد از درآمدن نخستین دندان شیری، باید برای بردن منظم کودک خود نزد دندانپزشک برنامه ریزی کنید.

پالپوتومی برای افراد بزرگسال

پالپوتومی برای افراد بزرگسال اساساً به همان شکلی انجام می شود که برای دندان های شیری کودکان انجام می شود. با این حال، به اندازه درمان ریشه (عصب کشی) رایج نیست و به اندازه آنها مورد انتخاب دندانپزشک ها برای درمان دندان های دائمی نیست.